Türk masalları "Masal Masal Türkiye" cep uygulamasıyla öğrenilecek

YASEMİN KALYONCUOĞLU - Atatürk Kültür, Dil ve Tarih Yüksek Kurumu, Atatürk Kültür Merkezi, 7 bölgeden Türk masallarının yöresel ağız ve İstanbul Türkçesiyle yer aldığı "Masal Masal Türkiye" cep telefonu uygulaması hazırladı.

Atatürk Kültür Merkezi Başkanı Zeki Eraslan, AA muhabirine projeye ilişkin yaptığı açıklamada, 2019'da başlayan Türk Masal Külliyatı Projesi'nin (TÜMAK) İslamiyet öncesi dönemden bugüne kadar Türkiye'ye ait masalları bir veri tabanında bir araya getirmeyi amaçladığını ve bu yıl itibarıyla projeyi tamamladıklarını söyledi.

Kurumun, proje kapsamında alanın önde gelen bilim insanları ile çalıştığını belirten Eraslan, tüm illerde üniversitelerin halk bilimi, edebiyat alanındaki öğretim üyeleri ile il, bölge temsilcileri, alan, dil editörleri belirlediklerini, akademisyenlerin incelemesinden geçen ve puanlanan masalların titiz bir çalışmayla külliyata dahil edildiğini anlattı.

Eraslan, "Çocuklarımız, Avrupa'nın La Fontanie, Grimm Kardeşler, Andersen masallarıyla büyüdü. Onların hayal dünyasını bize ait olmayan masallar şekillendirdi. Artık ebeveynlerimiz, bize ait, bizden masallarla çocuklarını büyütsünler, uyutsunlar istedik. Bu masallardaki ahlaki değerleri, erdemleri çocuklarımıza gösterelim istedik." diye konuştu.

Avrupa ülkelerinden kat kat fazla, çok büyük bir masal birikiminin olduğunun ortaya çıktığına dikkati çeken Eraslan, "İlk kez bu masallar yabancı dillere çevrildi. Bunlar İngilizce, Fransızca, Almanca, Rusça, Arapça, Farsça." diye konuştu.

6 binin üstünde masalı ilk kez bir araya getirdikleri veri tabanına "masal.gov.tr"den ulaşılabileceğini söyleyen Eraslan, çocukların benliklerine, gelişimlerine en uygun masalları "Türk Masallarından Seçmeler" ismiyle kitap olarak da yayımlandıklarını bildirdi.

- Logo olarak Anka Kuşu belirlendi

Eraslan, masalları, çağın getirdiği teknolojiyle çocukların ve ebeveynlerinin hizmetine sunmak istediklerine işaret ederek, "Masal Masal Türkiye adlı bir cep telefonu uygulaması hazırladıklarını kaydetti.

Masal projesindeki binlerce masal arasından en güzellerini seçerek, içerik oluşturduklarını anlatan Eraslan, "15 Kasım'da mobil cep telefonu uygulamasını App Store ve Play Store'dan indirilebilecek şekilde halkımızın hizmetine sunduk." dedi.

Eraslan, projenin logosunu "Anka Kuşu" olarak belirlediklerini dile getirerek, sözlerini şöyle sürdürdü:

"7 bölgeden masalları derledik. Uygulamayı, 'Bölge Bölge Masallar' ve 'Türlü Türlü Masallar' diye ikiye ayırdık. İlk aşamada 25 masalımızı 7 bölge için ortak kullandık. Bu masallar, 81 il için İstanbul Türkçesiyle ve 7 bölgeden seçilen 21 bir il için yöresel ağızla seslendirildi. Çocuklarımız masalları hem yöresel ağız hem de İstanbul Türkçesiyle dinleyebilecek. Her ilin şivesiyle masalların seslendirilmesindeki amaç, masallara çekicilik kazandırmaktı. Tiyatro sanatçıları ve ilde teatral yeteneği gelişmiş, şiveyi iyi kullanan akademisyenler masalları seslendirdi. 2024'te her bölge için 175 masal daha aplikasyona dahil edilecek. Bunlar da hem İstanbul Türkçesi hem de yöresel şive ile seslendirilecek."

Eraslan, uygulamadaki "Türlü Türlü Masallar" bölümünü akademik incelemeler sonucunda "hayvan", "olağanüstü", "gerçekçi", "güldürücü", "zincirlemeli" masallar olarak ayırdıklarını belirterek, şunları kaydetti:

"Çocuklar masalları dinleyebilmenin yanında okuyabilecek de. İllerimizin önde gelen simgeleri yazılımın ara yüzlerine konuldu. Mesela Rize'den masal seçtiğinde çay, Amasya'yı seçtiğinde elma, Erzurum'un masallarını okumak istediğinde Çifte Minareli Medrese'yi görecek. Biz uygulamada çocuklarımıza ilin tarihi ve kültürel değerlerini tanıtmış oluyoruz. Çocuklara küçük de olsa coğrafya bilgilerinde katkı sunmayı hedefledik."

- "Yorumlar sevindirici"

Uygulamaya ilişkin yorumların sevindirici olduğunu ifade eden Eraslan, "Uygulamayı indirenler, çocuklarının eğlendiğini, masalları yöresel ağızla dinlemenin ilgilerini çektiğini belirtti." dedi.

Eraslan, cep telefonu uygulamasını da yabancı dillere çevireceklerini ve devamlı geliştireceklerini bildirerek, "Yakın bir dönemde uygulamaya çeşitli yenilikler ekleyeceğiz. Ailelerimizin ve çocuklarımızın bu uygulamayı takip etmelerini istiyoruz." diye konuştu.

Masalların, medeniyetin en küçük mihenk taşı olduğuna işaret eden Eraslan, "Bu proje medeniyet birikimimizin bir yansıması olacak. Bize ait, bizden değerlerin tecessüm ettiğini görüyoruz. Halkımızın haberdar olmasıyla uygulamanın geniş kitlelerce kullanılacağını tahmin etmekteyiz." değerlendirmesinde bulundu.