Sigara sadece içenin değil çevrenin de sağlığını bozuyor

İRİZ ÖZBAKIR - Sigara ve Sağlık Ulusal Komitesi Yürütme Kurulu Üyesi Doç. Dr. Osman Elbek, yılda 84 megaton karbon salınımıyla küresel ısınmayı hızlandırıcı etki yaratan tütünün insan sağlığının yanı sıra çevreye de ciddi zarar verdiğini söyledi.

Doç. Dr. Elbek, AA muhabirine yaptığı açıklamada, tütünün, üretimden tüketime kadar her aşamasında kirliliğe neden olduğunu belirterek, her insani faaliyette bu faaliyetin ekolojik bedelinin hesaba katılarak hareket edilmesi gerektiğini ifade etti.

Tütünün tarladan kullanıcıya ulaşıncaya kadarki tüm tedarik zinciri sürecinde yılda 21 milyon ton fosil yakıt kullanıldığını anlatan Elbek, "Dünyaya, tütün üretimi ve tüketimiyle 280 bin roketin çıkarabileceği kadar karbondioksit salınıyor. Bu, yıllık 84 megaton karbona karşılık geliyor ve dünyanın ısınmasında ciddi faktör oluyor." dedi.

Elbek, içilen her bir sigara nedeniyle havaya 14 gram karbondioksit salınımı gerçekleştiğini aktararak, "50 yıl boyunca günde bir paket sigara kullanmış bir kişi bilmeli ki dünyaya 132 ağacın 10 yılda temizleyebileceği kadar karbondioksit saldı, öyle bir kirliliğe neden oldu." ifadesini kullandı.

Doğaya salınan karbondioksiti ağaçların ve ormanların temizlediğine dikkati çeken Elbek, "Yılda 600 milyon ağacı, tütün tarlası açmak için kesiyoruz. Bunun anlamı şu; bu durum, yıllık yaklaşık 3 buçuk milyon hektar ormansızlaşmaya neden oluyor. Bir taraftan karbondioksit alıyoruz bir taraftan petrol ve fosil yakıt kullanıyoruz. Bunları temizleyecek olan ağaçları da yok ediyoruz." diye konuştu.

- Tütün, su kaynaklarına zarar veriyor

Elbek, tütün üretimi ve tüketiminin yıllık 22 milyar litre suyun kirletilmesine ve tüketilmesine yol açtığının altını çizerek, şunları kaydetti:

"Dünyada enerji ve temiz suya ihtiyaç giderek artıyor ve bu ihtiyacı azaltmanın yollarından biri tütün üretimini ve tüketimini sınırlandırmak. Günde bir paket sigara kullanan biri eğer 50 yıl sigara içmeye devam etmişse üç kişinin 62 yıl boyunca yaşamını devam ettirmesine yetecek suyu kirletti demektir. Yine böyle bir kişi, bir evin 15 yıllık elektrik ihtiyacını tüketti demektir."

Dünyada her yıl 6 trilyon adet sigara üretildiğini, bunun yılda 845 bin ton ağırlığındaki 5.6 trilyon adet izmarit atığına neden olduğunu ve çöplerin yüzde 40'ının izmaritlerden oluştuğunu bildiren Elbek, bir izmaritin doğada 30 yıldan fazla kalabildiğini, hatta su ve güneş ışığıyla kimyasal reaksiyona girerek kurşun, kadmiyum gibi kanserojen ağır metalleri ortama yayabildiğini aktardı.

Osman Elbek, şöyle devam etti:

"İzmaritlerin yol açtığı bu ağır metaller, denizlerde ve nehirlerde balıklarca yenilmesi sonrası o balıkları yiyen insan bedenine ulaşıyor. Yani etrafımızda gördüğümüz çöplerden bağımsız olarak aslında bu çözünen izmaritlerin tekrar bedenimize ağır metaller olarak alınması söz konusu. Bunun kabaca rakamını söylemek gerekirse 280 bin ton mikroplastik fiberi ortalığa atıyoruz ve bunlar artık insan vücudunda. Akciğerde plastik ve mikroplastik fiberler ortaya kondu."

- "Tütünsüz bir dünya istiyoruz"

Kullanımı giderek yaygınlaşan elektronik sigaranın da doğaya ağır bedelleri olduğunu kaydeden Elbek, "Elektronik sigaralar da elektronik atığa neden oluyor. Bunun karşılığında her yıl 2,7 milyon ton elektronik atık doğada yüzlerce yıl bozulmadan kalıyor. Bu yüzden sadece üretiminden değil, bireysel olarak tüketiminden de çok ciddi bir kirlilik ortaya çıkıyor." ifadelerini kullandı.

Elbek sözlerini, "Tütünsüz bir Türkiye ve dünya istiyoruz. 'Kirleten öder' ilkesi gereğince tütün şirketlerinin, bu doğayı kirletme sürecini geriye çevirmeleri için vergilendirilmeleri, onlardan ek bir ücret talep edilmesi gerekiyor. Hem doğayı kirlettikleri için hem de neden oldukları kirliliği temizleyebilmemiz için." diyerek tamamladı.