Özbekistan'da bayramlarda "Fatiha" ve "gelin selamı" geleneği yüzyıllardır yaşatılıyor

AHTİYAR ABDÜLKERİMOV - Özbekistan'da Ramazan ve Kurban bayramlarında "Fatiha" ve "gelin selamı" geleneği öne çıkıyor.

Özbeklerde dini bayramlarda uygulanan "gelin selamı" ve "Fatiha" adetleri, kuşaktan kuşağa aktarılarak yüzyıllardır devam ediyor.

Ülkede bayram öncesi cenazesi olan ailelere taziye, evlendikten sonraki ilk bayramını kutlayan genç ailelere de "gelin görme" ziyaretleri yapılıyor.

Özbeklerde dini bayramlarda yapılan kabir ziyaretlerinin yanı sıra "Fatiha" adeti de öne çıkıyor.

"Fatiha" adetine göre Özbek aileler, yakınlarından birinin vefatından sonraki ilk Ramazan ve Kurban Bayramı günlerinde evlerinde sofra kuruyor.

Bayram günlerinde cenaze evini ziyaret edenler, ev sahibine bir kez daha taziyelerini bildiriyor, ardından da sofraya oturup ölenin ruhuna Fatiha okuyor.

Ev sahibi, gelenlere Özbek pilavı ikram ederken konuklar da sofraya konulan yemek ve tatlılardan tadarak evden ayrılıyor.

- "Gelin selamı"

Özbekistan’da evlendikten sonra ilk bayramlarını kutlayacak genç ailelerde bayram günlerinde "gelin selamı" adeti yaşatılıyor.

Buna göre yeni gelin olan Özbek kızları, başlarının üzerine attıkları beyaz yazmayı iki ucundan tutarak yüzlerini gösterecek şekilde yukarı kaldırıyor ve bayramda kendilerini ziyarete gelenleri eğilerek üç kez selamlıyor.

Misafirler de geline "Çok yaşa", "Mutluluğun daim olsun", "Allah bir yastıkta kocatsın" dileğinde bulunuyor.

Daha sonra gelin, mahallenin büyüklerine kendi diktiği el işlemeli mendil veya yazma, mahalle çocuklarına da hazırladığı şekerleri ikram ediyor.

Misafirler, evin yeni gelininin hazırladığı bayram sofrasına oturarak yemek ve tatlıları tadıyor, ardından da yeni ailenin mutluluğu için dua ediyor.