Madencilerin psikososyal risklerinin önlenmesine yönelik projenin kapanış toplantısı yapıldı

Türkiye Cumhuriyeti ve Avrupa Birliği'nin finansal desteği ile İş Sağlığı ve Güvenliğinin Geliştirilmesi Hibe Programı kapsamında yürütülen "Maden Sektöründe Çalışanların Psikososyal Risklerinin Değerlendirilmesi ve Önlenmesine Yönelik İşyeri Hekimlerinin Kapasitesini Geliştirme Projesi"nin kapanış toplantısı gerçekleştirildi.

Proje yürütücüsü ve İstanbul Bilgi Üniversitesi Psikoloji Yüksek Lisans Programı Direktörü Doç. Dr. İdil Işık, projeyle ilgili yaptığı açıklamada projenin 26 aydır devam ettiğini belirtti.

Işık, projenin amacıyla ilgili, "Türkiye'de iş yaşamında çalışanların psikolojik sağlığını etkileyen unsurların tespit edilmesi ve iyileştirme alanlarının anlaşılması, geliştirici psikososyal risklerin yönetimi için atılabilecek adımların belirlenmesi için yürütüldü bu proje. Çıkış noktamız maden işletmeleri. Çünkü en zorlu fiziksel şartlarda çalışan kişilerin psikolojik sağlığını koruyacak önlemler alabilirsek eğer diğer tüm işletmelere de bunları yaygınlaştırabiliriz diye düşündük." dedi.

Çalışmalarına Zonguldak Havzası'ndan başladıklarını kaydeden Işık, "Ardından tüm bölgelerde ve tüm maden türlerinde, özellikle yakın dönemde Türkiye Kömür İşletmeleri, Linyit İşletmeleri, Çan, Soma, Tunçbilek, zaten Zonguldak Havzası'nda Türkiye Taş Kömürü İşletmesi bizim ana çalışma alanlarımız oldu ve çok ciddi bir bilgi birikimi, güçlü bir veri setiyle resmini çektik, mevcut durumu anladık. Şimdi psikolojik iyilik halinin korunabilmesi için işletmelerde psikolojik sağlık sorunlarının iyileştirilebilmesi için yapılacaklar konusunda adımlar atılacak. İşyeri Hekimleri Derneği, İstanbul Bilgi Üniversitesiyle beraber bu projede ortak çalıştık." diye konuştu.

Işık, projede işyeri hekimlerinin kapasitesini güçlendirmenin ilk adımda kendilerinin çıkış noktası olduğunu belirterek, şunları söyledi:

"Sağlık sistemlerinde yaygın hedef kitle işyeri hekimleri. İşyeri hekimleri periyodik muayeneler yaparlar. Periyodik muayenenin içinde kişinin kişisel sağlığı dışında, psikolojik sağlığının da analiz edilmesi burada ana hedef. Eş zamanlı tabii işyeri hekimlerinin birlikte çalıştığı iş yeri hemşireleri, acil tıp teknisyenleri, psikologların tüm sektörlerde, sağlık sistemi içinde yer alması ana hedeflerimiz. İş güvenliği uzmanları aynı şekilde.

Dolayısıyla bir bütünsel sağlık ve güvenlik, iş kazalarının önlenmesi, meslek hastalıklarının önüne geçilmesi ve de aslında psikolojik sağlık sorunlarının da bir meslek olarak tanımlanması için adımlar atılmasına çalışılıyor. Yaptığımız bütün çalışma aslında ciddi bir veriye dayalı. Bir yönetmeliğe gelecekte inşallah dönüşebilir. Biz bir rehber hazırlayacağız. Ve neler yapılabilir? Bu rehberde hem işletmelere hem devlet kademelerine atabileceği adımlara dair bir fikir vermeye çalışıyoruz."

Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı İş Sağlığı ve Güvenliği Genel Müdür Yardımcısı Levent Kenan Kibar da işbirliklerinin önemine dikkati çekti.

Kibar, iş sağlığı ve güvenliğinin birçok bilimsel disiplini içinde barındırdığını ve çalışma hayatının tümünü yakından ilgilendiren çok yönlü bir alan olduğunu söyledi.

İnsanı merkeze alan politikalar çerçevesinde insana yaraşır çalışma ortamları sağlamanın en temel görev olduğu bilinciyle çalışma hayatında aşılması gereken küresel sorunlardan birisi olarak ortaya çıkan iş kazaları ve meslek hastalıklarının asgari düzeye indirilmesi, tek bir çalışanın dahi mesleği sebebiyle hayatını kaybetmediği bir çalışma hayatına kavuşmanın ülkenin en önemli hedeflerinden olduğunu anlattı.

İstanbul Bilgi Üniversitesi Rektör Yardımcısı Prof. Dr. Aslı Tunç, disiplinler arası çok paydaşlı araştırmaların büyük önem taşıdığını dile getirdi.

Tunç, bu bağlamda projenin yürütücüsü olmanın kendilerini gururlandırdığını belirtti.

AB Türkiye Delegasyonu Müsteşarı Laurent Guirkinger de Avrupa Birliği ve Türkiye'nin projenin finansmanını ortaklaşa üstlendiğini, riskler konusunda farkındalık uyanması ve işyerlerine bu risklerin değerlendirilmesi ve azaltılması için belli başlı araçlar sunmak amacıyla projenin finansmanının yürütüldüğünü söyledi.

İstanbul Bilgi Üniversitesi'nde gerçekleştirilen kapanış programında konuşmaların ardından, Zonguldak Madenciler Korosu konser verdi.

Ayrıca toplantıda, proje kapsamında hazırlanan "Uçlar" belgeseli izlettirildi.

- Projede 44 farklı sektörde çalışma yapıldı

Projede, Zonguldak'tan başlanarak 70'e yakın il ve 44 farklı sektöre yayılım gerçekleştiren projenin saha çalışmalarını İstanbul Bilgi Üniversitesi ve İşyeri Hekimleri Derneği yürütüyor. Proje, iş hayatının psikolojik sağlığı bozan etkilerine dikkati çekerek bunların önüne geçmek için sistem öneriyor.

İşyeri hekimlerinin maden sektörü psikososyal riskleri hakkında ve bu ölçüm aracının kullanılması konusunda "çevrimiçi eğitim platformu" hazırlandı.

"İş'te Psikososyal Risk Öğrenme ve Gelişim Platformu"na bugüne kadar kayıt olan 1444 kullanıcının bir kısmı eğitimlerini tamamlarken, bir kısmı devam ediyor. Bu kapsamda 360 işyeri hekimi İç Danışman Gelişim Programı'nı, 400 iş güvenliği uzmanı, 70 işyeri hemşiresi, acil tıp teknisyeni, yaklaşık 50 psikolog, klinik psikolog ve örgüt psikoloğu kendileri için hazırlanan eğitim modüllerini tamamladı.