Kitre bebeklerle Tosya'nın kültürel değerleri geleceğe taşınıyor

ÖZGÜR ALANTOR - Kastamonu'nun Tosya ilçesinde yaşayan 47 yaşındaki Nevin Tahtacı, kitre bebek ve minyatür araç gereçleri kullanarak oluşturduğu kompozisyonlarla ilçenin unutulmaya yüz tutmuş kültürel değerleri ile yaşamını geleceğe taşıyor.

"Tosya fesi" alanındaki çalışmaları dolayısıyla geçen yıl Kültür ve Turizm Bakanlığınca yok olma tehlikesi altındaki geleneksel sanatları icra eden somut olmayan kültürel miras taşıyıcılarına verilen "Sanatçı Tanıtım Kartı"na layık görülen Tahtacı, iki önce katıldığı kursta öğrendiği kitre bebek yapımında da kendini geliştirdi.

Tahtacı, yöresel giysiler giydirdiği kitre bebekler ile minyatür araç gereçleri kullanarak çeltik eken, yorgan, Tosya kıstısı ve bıçkısı yapan, buğday öğüten kompozisyonlar ortaya koyuyor.

Bugüne kadar iki sergi açan Tahtacı, AA muhabirine, Tosya kültüründe çok güzel ama unutulmaya yüz tutmuş meslekler bulunduğunu söyledi.

Önce hangi meslekleri canlandırabileceğini düşündüğünü belirten Tahtacı, hangi meslekte kaç bebek kullanacaksa o kadar bebek yaptığını anlattı.

Ardından kıyafetlerini diktiğine işaret eden Tahtacı, şöyle devam etti:

"İğne oyası yapımından yorgan dikimine, fırından Tosya çakısına kültürel olarak değerlerimizi ortaya çıkarmak istedim. Coğrafi işaretli kıstımız, çeltiğimiz, bıçkımız var. Mesela eski usulde çeltik ekimini kimse yapmıyor. Ben öküzlerle sürülen, harman yapılan dönemi anlatmaya çalıştım. Tosya fırınını, keşkek yapımını, bulgur kaynatmayı, sonra güneşte kurutulup değirmende çekilmesini, yayık yapmayı anlattım. Kitre bebeklerle unutulmaya yüz tutmuş değerleri anlatmaya çalıştım."

Bu işi yaymayı düşündüğünü dile getiren Tahtacı, "Ben değil, biz olmak istiyorum. Amacım bir atölye açıp burada Tosya bebeklerinin üretilmesi." dedi.

- "Nevin hanım birçok kadına örnek olabilecek projeler yaptı"

Mimar Vedat Tek Kültür ve Sanat Merkezi Müdürü İlknur Aynan ise "Kastamonu Bebekleri Projesi" kapsamında Gazi Üniversitesinden akademisyenlerin desteğiyle kitre bebek yapım kursları açtıklarını söyledi.

Tosya'da da bu kurslardan açtıklarını anlatan Aynan, "Nevin Hanım da bu kursa katılanlardan. Kendisi geleneksel Tosya fesi ustası. Kültür ve Turizm Bakanlığı sanatçısı oldu. Onunla gurur duyuyoruz." ifadesini kullandı.

Tahtacı'nın çok gayretli olduğunu vurgulayan Aynan, "Nevin Hanım, Tosya'nın değerleri ve kültürünü anlatan, birçok kadına örnek olabilecek projeler yaptı. Tosya'da yapılan her şeyi planlayarak düzgün şekilde anlattı. Burada bütün kadınlara örnek olabilecek bir hikaye var." diye konuştu.