Kapalı Cezaevinden Firar veya Firar Teşebbüs

Hükümlü ve tutuklular kapalı ceza infaz kurumlarından ve açık ceza infaz kurumlarından firar etmeye kalkıştıkları bunların çoğu kez teşebbüs aşamasında kalmaktadırlar. Sadece firar değil, firara teşebbüs etmek bile Türk Ceza Kanununda ceza karşılığı olan bir eylemdir.

Bu suç Türk Ceza Kanunun 292. maddesin de belirtilmiştir. 

Madde 292- (1) Tutukevinden, ceza infaz kurumundan veya gözetimi altında bulunduğu görevlilerin elinden kaçan tutuklu veya hükümlü hakkında altı aydan bir yıla kadar hapis cezasına hükmolunur.

(2) Bu suçun, cebir veya tehdit kullanılarak işlenmesi halinde, bir yıldan üç yıla kadar hapis cezasına hükmolunur.

(3) Bu suçun, silahlı olarak ya da birden çok tutuklu veya hükümlü tarafından birlikte işlenmesi halinde, yukarıdaki fıkralara göre verilecek ceza bir katına kadar artırılır.

(4) Bu suçun işlenmesi sırasında kasten yaralama suçunun neticesi sebebiyle ağırlaşmış hallerinin veya kasten öldürme suçunun gerçekleşmesi ya da eşyaya zarar verilmesi durumunda, ayrıca bu suçlara ilişkin hükümlere göre cezaya hükmolunur.

(5) Bu maddede yazılı hükümler, ceza infaz kurumu dışında çalıştırılan hükümlüler ile hapis cezası adlî para cezasından çevrilmiş olanlar hakkında da uygulanır.

Kapalı ceza infaz kurumundan firar edilmesi:

Hükümlünün kapalı ceza infaz kurumundan firar etmesi olayı ile ilgili olarak dava asliye ceza mahkemesinde yargılama yapılır 6 ay ile 1 yıl arasında cezaya hükmedilir, ancak olay örgüt kapsamında işlenmiş ise ağır ceza mahkemesinin görevine de girebilir. 

Hükümlünün firara teşebbüs etmesi sonucu hakkında adlı yönden 6 ay ile 1 yıl arasında TCK 35 maddesi gereğince 1/2 indirim uygulanarak ceza verilmekte, idari yönden 5275 sayılı Ceza ve Güvenlik Tedbirlerinin İnfazı Hakkında Kanunun 44/2-c. maddesi gereğince "Firara teşebbüs etmek" suçundan 1 ile 10 gün arasında hücreye koyma disiplin cezası verilmektedir. İnfaz ettikten 6 ay sonra iyi halliliğini kazanmaktadır.

Kapalı ceza infaz kurumlarından firar veya firara teşebbüs eylemi gerçekleştiren hükümlü/tutuklular Adalet Bakanlığı'nca haklarında özel gözetim ve denetim altında bulunması gerekir emri ile yüksek güvenlikli kapalı ceza infaz kurumuna gönderilir. Bu uygulama hükümlülerin açık ceza infaz kurumuna ayrılmasını ve denetimli serbestlik sisteminden faydalanmasını geciktirmektedir. Açık ceza infaz kurumuna ayrılması için yönetmeliğin 6-1/c maddesi gereğince kurumunda toplam cezasının 1/3 ünü infaz etmesi gerektiği ayrıca koşullu salıverilmesine üç yıl kala açığa ayrılabileceği, hakkında uygulanan özel gözetim ve denetim (tehlikeli mahkum) uygulamasının kaldırılması için geriye kalan toplam cezasının 1/3'ünü iyi halli olarak infaz etmesi gerektiği, bu nedenle firara teşebbüs eyleminin de ağır yaptırımı olmaktadır. 

Hükümlünün kapalı ceza infaz kurumundan firar etmesi sonucu idari yönden yakalandığı ve kuruma konulduğu tarihten itibaren firar ettiği kurum tarafından disiplin soruşturması başlanır 5275 sayılı Ceza ve Güvenlik Tedbirlerinin İnfazı Hakkında Kanunun 44/3-ı maddesi gereğince 11 ile 20 arasında hücreye koyma disiplin cezası ile cezalandırılır. Bu cezanın infaz edildiği tarihten itibaren 1 yıl sonra iyi halliliğini alır.

Kapalı ceza infaz kurumunda firar eden hükümlü/tutuklu hiç bir süratle açık ceza infaz kurumuna ayrılamamakta ve açık ceza infaz kurumuna ayrılamayan hükümlüler denetimli serbestlik ile kalan cezasını infaz edemeyerek, tahliye tarihine kadar kapalı ceza infaz kurumunda kalmaktadır.

Sonuç olarak hükümlü ve tutukluların kapalı ceza infaz kurumunda iken firar ve firara teşebbüs etmemeleri cezalarını kanun, yönetmelik ve genelgeler gereğince kanun ve nizama uygun bir şekilde cezalarını tamamlayarak, ceza infaz kurumunda geçirdiği süreleri eğitim, kurs ve diğer etkinliklere katılarak kendilerini geliştirmesi, salıverilme sonrası sosyal hayatta topluma yararlı bir kişi olarak hayatını devam ettirmesi beklenmekte, bu durum da infazdan beklenen temel amaçlardandır. (Adalet.tv / özel haber)