İzmir Kemalpaşa Fayı'nın deprem potansiyelinin tespiti için hendek kazılıyor

Dokuz Eylül Üniversitesi (DEÜ) Deprem Araştırma ve Uygulama Merkezi (DAUM) Müdürü Prof. Dr. Hasan Sözbilir, eski deprem izi ve sarsıntı potansiyelini araştırmak için hendek kazdıkları İzmir'in Kemalpaşa ilçesindeki fayın 7'ye varan deprem üretebileceğini söyledi.

Sözbilir ve projede görev alan akademisyenler, İzmir'deki 17 diri faydan biri olan Kemalpaşa Fayı'nda çalışmalar yürütüyor. Bu kapsamda belirlenen noktalarda hendek kazılıyor. Sonrasında ise fayın özellikleri, geçmişte ürettiği depremler ve üretme sıklıkları gibi sonuçlara ulaşılacak.

Kazılan hendek ve bölgeden örnekler alan bilim insanları, fayın kaç şiddete kadar deprem üretebileceği, üretme aralıkları ve bunun sonucunda da alınabilecek önlemler üzerine veriler toplamış olacak.

- - "Kemalpaşa ilçesi bu fayın üzerinde"

Prof. Dr. Sözbilir, gazetecilere, hendek kazıldıktan sonra yaptıkları çalışmalarda Kemalpaşa Fayı'na dair ilk bilgileri elde ettiklerini söyledi.

Kemalpaşa Fayı'nı önemsediklerine işaret eden Sözbilir, şunları kaydetti:

"Bir kere Kemalpaşa ilçesi bu fayın üzerinde. Etki alanında çok geniş yerleşim alanı var. Fayın kendisi izlenebilen bir fay. Haritaya işlenebilen ve belli ölçeklerde önlem alınabilen bir fay. Bu fayın deprem tehlikesini ortaya koymamız gerekiyor. Açtığımız hendekte geçmişe ait 4 ayrı deprem tespit ettik. Çıkacak sonuçlara göre bu fayın yakın gelecekte deprem üretip üretmeyeceği belli olmuş olacak. Burası 24 kilometre uzunluğunda bir fay olduğunu düşündüğümüzde 7'ye varan bir deprem üretebilir. Bu fayın ortalama 2500 yılda bir deprem ürettiğini kabaca söyleyebiliriz. Bunların kesin tarihini belgelemek için şu anda örnekleme yapıyoruz."

Her hendekteki veri toplama çalışmasının 5-6 ay sürdüğünü hatırlatan Sözbilir, 2024 yılının başlarında bu fayla ilgili sonuçları kamuoyuyla paylaşabileceklerini söyledi.

Afyon Kocatepe Üniversitesi Deprem Uygulama ve Araştırma Merkezi Müdürü Prof. Dr. Çağlar Özkaymak ise Kemalpaşa Fayı'nın aktif olduğuna dair izler gördüklerini belirtti.

Fayın, Kemalpaşa yerleşim alanının altından geçtiğini dile getiren Özkaymak, bölgede çok hızlı bir yapılaşma ve organize sanayi bölgesi olduğuna dikkati çekti.

- "Gelecek yıllarda deprem üretme potansiyeli olan bir fay"

Fayın uzun süredir sismik anlamda sessiz olduğunu dile getiren Özkaymak, şöyle konuştu:

"Gelecek yıllarda deprem üretme potansiyeli olan bir fay. Bu fayı önemsiyoruz. Bu projenin sonuçları bölgede yapılacak il afet risk azaltma çalışmaları için veriler üretecek. Şu an örnekleri topluyoruz. Sonuçları önümüzdeki yıl netleşecek. Kahramanmaraş depremlerinde de gördük. Deprem zararlarını minimuma indirebilmemiz için en önemli şey yer seçimi. Çalışmaların sonunda bu fayın deprem üretme potansiyeli yüksek çıkacak olursa deprem riski anlamında mutlaka gerekli önlemlerin alınması gerekecek."

Projede, Prof. Dr. Hasan Sözbilir ve Prof. Dr. Çağlar Özkaymak'ın yanı sıra Sivas Cumhuriyet Üniversitesinden Doç. Dr. Fikret Koçbulut, AFAD Deprem ve Risk Azaltma Genel Müdürü Prof. Dr. Orhan Tatar, Çukurova Üniversitesinden Prof. Dr. Mehmet Yüksel ile DEÜ'den araştırma görevlisi Dr. Mustafa Softa görev alıyor.