İnsansız deniz araçlarının "aklı" ilk sınavı geçti

GÖKSEL YILDIRIM - Türk savunma sanayisi, yerli ve milli imkanlarla geliştirilen insansız deniz araçlarını güvenlik güçlerinin kullanımına sunmaya hazırlanıyor.

Muharebe sahasındaki etkinliği ve çeşitliliği son yıllarda artan insansız platformların güvenlik güçlerine kazandırılmasına yönelik çalışmalar sürüyor. İnsansız hava ve kara araçlarından sonra yakın zamanda insansız deniz araçları da Türk Silahlı Kuvvetleri envanterine katılacak.

Bu kapsamda, Cumhurbaşkanlığı Savunma Sanayii Başkanlığı (SSB) tarafından tedarik edilecek ve Deniz Kuvvetleri Komutanlığının hizmetine sunulacak SANCAR Silahlı İnsansız Suüstü Aracı (SİDA), HAVELSAN-Yonca Onuk Tersanesi işbirliğinde geliştiriliyor.

Önemli kabiliyetleri beraberinde getirecek SİDA; üs koruma, arama-kurtarma, istihbarat, keşif, gözetleme, devriye, su üstü harbi, mayına karşı tedbir gibi kritik görevlerde aktif rol üstlenecek.

Tüm bu görevleri insansız olarak yerine getirebilmesi için SANCAR'ın sahip olduğu ve onu benzerlerinden ayrıştıran "görev aklı" ADVENT ROTA'nın Faz-1 safhası "fabrika kabul testleri" SSB ve Deniz Kuvvetleri Komutanlığı yetkililerinin de katılımıyla başarıyla tamamlandı.

Türk donanmasının su üstü platformlarının birçoğunda yer alan, rüştünü ispatlamış ADVENT Savaş Yönetim Sisteminin (SYS), insansız araçlarda kullanılacak versiyonu olan ADVENT ROTA'nın konuşlanacağı ilk platform SANCAR SİDA olacak.

SANCAR SİDA, NATO Birlikte Çalışabilirlik Standartlarına uygun ADVENT C4ISR görev sistemine sahip kontrol istasyonundan kontrol edilebiliyor. Araç, bu yetkinlik sayesinde ADVENT SYS konuşlu diğer deniz platformlarıyla da birlikte çalışabilme yeteneğine sahip olacak.

Kontrol istasyonunda yer alacak ADVENT KALYON Görev Sistemi de ROTA ile müşterek olarak Faz-1 safhası "fabrika kabul testlerini" başarıyla geride bıraktı.

- Diğer projelerde de kullanılabilecek çözümler

Proje kapsamında HAVELSAN, platform otonomisi, görev sistemi yazılımları, yer kontrol istasyonu, mini-GVDS (Gemi Veri Dağıtım Sistemi), anti jam özellikli GNSS ve Uydu Haberleşme Sistemi geliştirip üretiyor. Yonca-Onuk ise SİDA platformu olan teknenin üretilmesi ve teknede kullanılacak olan faydalı yüklerin tedarik ve entegrasyonunu gerçekleştiriyor.

Proje tamamlandığında, otonom seyir ve görev icra edebilen, ADVENT SYS ile entegre ve Yer Kontrol İstasyonu ile ADVENT SYS üzerinden kontrol edilebilen HAVELSAN'ın geliştirdiği ilk otonom su üstü aracı ortaya çıkmış olacak.

Yapay zeka, öğrenen algoritmalar, büyük veri, veri füzyonu, otonom sistemler teknolojileri kullanılarak geliştirilmekte olan Sancar, 12,73 metre uzunluğuna, 3,3 metre genişliğine, 9 ton deplasmana sahip bulunuyor. Sancar, 40 knots'ın üzerinde hıza, 740 kilometrenin üzerinde seyir menziline ulaşıyor.

Uzaktan kontrol edilebilen SANCAR SİDA, liman/üs koruma, arama/kurtarma, istihbarat, keşif, gözetleme, karakol, su üstü harbi, mayın karşı tedbirleri görevlerini otonom olarak yerine getirebilecek.

SİDA Projesi ile komple bir insansız su üstü platformu üretildi ve seri üretime hazır bir ürüne dönüştürüldü. Ayrıca komuta kontrol entegrasyon yazılımı, görev planlama ve görev sonrası değerlendirme ve analiz yazılımları gibi sistemin alt bileşenleri de müstakil ürünler olabilecek. Böylece HAVELSAN ürün ailesine, stratejik seviyeden taktik seviyeye kadar kullanılabilecek pazarlanabilir ürünler kazandırılacak. ADVENT ROTA ve ADVENT KALYON ürünleri diğer insansız deniz aracı projelerinde de görev yapabilecek.