Mogadişu'daki cezaevleri, kapasitesinin çok üzerinde mahkûm barındırmaktadır. Bu durum, hücrelerin aşırı kalabalık olmasına ve mahkûmların temel yaşam alanlarının kısıtlanmasına yol açmaktadır. Sıhhi koşulların yetersizliği, bulaşıcı hastalıkların yayılmasına zemin hazırlamaktadır. Özellikle HIV/AIDS, tüberküloz ve hepatit gibi hastalıklar, cezaevlerinde ciddi bir sağlık sorunu haline gelmiştir. Bu hastalıkların yayılmasında, kalabalık ortamlar ve yetersiz sağlık hizmetleri önemli etkenlerdir.
Cezaevlerinde sağlık hizmetleri son derece sınırlıdır. Birçok mahkûm, tedavi edilmeden hastalıklarla mücadele etmektedir. Temizlik koşulları da yetersizdir; su ve hijyen malzemelerinin eksikliği, enfeksiyon riskini artırmaktadır. Bu durum, mahkûmların yaşam kalitesini düşürmekte ve sağlıklarını tehdit etmektedir.
Somali'deki yargı sistemi, etkinlik ve şeffaflık açısından zorluklarla karşı karşıyadır. Birçok mahkûm, suçsuz yere uzun süre tutuklu kalmaktadır. Yargılamaların gecikmesi ve delil yetersizliği, adaletin sağlanmasını engellemektedir. Bu durum, mahkûmların haklarının ihlali anlamına gelmektedir.
Cezaevlerinde rehabilitasyon ve eğitim programları sınırlıdır. Mahkûmlar, suçlarını tekrarlamamak ve topluma kazandırılmak için yeterli desteği bulamamaktadır. Eğitim ve meslek edinme fırsatlarının eksikliği, mahkûmların topluma entegrasyonunu zorlaştırmaktadır.
Kadın ve çocuk mahkûmlar, cezaevlerinde özel ihtiyaçlara sahip gruplardır. Ancak, bu gruplara yönelik özel bakım ve destek programları yetersizdir. Kadın mahkûmlar, genellikle erkeklerle aynı koşullarda tutulmakta ve bu durum, cinsel şiddet ve ayrımcılık gibi sorunlara yol açmaktadır. Çocuk mahkûmlar ise, yetişkinlerle aynı ortamda bulunmakta ve bu durum, psikolojik gelişimlerini olumsuz etkilemektedir.
Uluslararası kuruluşlar, Somali cezaevi sisteminin iyileştirilmesi için çeşitli destekler sunmaktadır. Örneğin, Türk İşbirliği ve Koordinasyon Ajansı Başkanlığı (TİKA), Mogadişu Merkez Cezaevi'ne altyapı desteği sağlamış; yatak, bilgisayar ve kitap gibi malzemeler temin etmiştir. Bu tür destekler, cezaevlerinin fiziki koşullarının iyileştirilmesine katkı sağlamaktadır.
Birleşmiş Milletler Uyuşturucu ve Suç Ofisi (UNODC) ise, cezaevi personeline yönelik eğitim programları düzenleyerek, personelin mesleki becerilerini artırmayı hedeflemektedir. Ayrıca, mahkûmlara yönelik meslek edindirme ve eğitim programları sunarak, onların topluma kazandırılmasına katkı sağlamaktadır.
Mogadişu cezaevi sistemi, ciddi sorunlarla karşı karşıyadır. Fiziki koşulların iyileştirilmesi, sağlık hizmetlerinin güçlendirilmesi, yargı süreçlerinin hızlandırılması ve rehabilitasyon programlarının artırılması gerekmektedir. Uluslararası destekler, bu süreçte önemli bir rol oynamaktadır. Ancak, kalıcı ve etkili değişiklikler için Somali hükümetinin de kararlı adımlar atması ve cezaevi sistemini reforme etmesi şarttır.
