10665,65%0,23
42,25% 0,05
49,22% 0,50
5753,78% 1,00
9507,01% 2,23
Hükümet, 2025’in “Aile Yılı” ilan edilmesinin ardından çalışan anne ve babaları yakından ilgilendiren kapsamlı bir düzenleme için harekete geçti. Yeni yasal çalışma kapsamında annelik ve babalık izin sürelerinin uzatılması hedefleniyor. Mevcut durumda 16 hafta olan doğum izninin 20 haftaya, babalık izninin ise 5 günden 10 güne çıkarılması planlanıyor.
Şu an yürürlükteki uygulamaya göre kadın çalışanlar doğum öncesinde 8 hafta, doğum sonrasında ise 8 hafta olmak üzere toplamda 16 haftalık ücretli doğum izni kullanabiliyor. Yeni düzenleme taslağında bu sürenin 4 hafta artırılarak 20 haftaya çıkarılması üzerinde çalışılıyor. Böylece annelerin doğum sonrası toparlanma süreci uzayacak, bebekleriyle daha uzun süre vakit geçirme imkânı tanınacak.
Düzenleme yalnızca anneleri değil, babaları da kapsayacak. Mevcut durumda özel sektör ve kamu çalışanı babalar için doğum sonrası 5 gün ücretli izin bulunuyor. Hükümetin planladığı yeni sistemde ise babalık izni 10 güne çıkarılacak. Bu adım, ebeveynlik sorumluluğunun daha eşit bir biçimde paylaşılmasını ve babaların doğum sürecine daha aktif katılımını teşvik etmeyi amaçlıyor.
4857 sayılı İş Kanunu’nun 74. maddesine göre kadın işçiler için analık izni doğum öncesi 8 hafta, doğum sonrası 8 hafta olmak üzere toplamda 16 hafta. Ayrıca özel sektörde çalışan kadınlar, ücretli iznin ardından 6 aya kadar ücretsiz doğum izni kullanabiliyor. Bunun yanı sıra, çocuk bir yaşına gelene kadar her gün 1,5 saat emzirme izni hakkına sahipler ve bu süre çalışma süresinden sayılıyor.
Özel sektör çalışanı erkekler için ise kanunen 5 gün ücretli babalık izni bulunuyor. Kamu personeli babalar ise hâlihazırda 10 gün izin kullanabiliyor. Yeni düzenlemeyle bu farklılık ortadan kalkacak ve tüm çalışanlar için eşit haklar tanımlanacak.
Türkiye’de doğurganlık oranı uzun süredir yenilenme seviyesinin altında seyrediyor. Kadınların iş gücüne katılım oranı da OECD ortalamasının gerisinde bulunuyor. Uzmanlar, çocuk bakım yükünün büyük oranda kadınların omzunda olmasının, birçok annenin iş hayatından kopmasına neden olduğunu vurguluyor.
Bu nedenle hükümet, doğum ve ebeveyn izinlerini güçlendirerek hem kadın istihdamını hem de doğum oranlarını artırmayı hedefliyor. Yeni düzenleme, sadece sosyal bir hak değil; aynı zamanda Türkiye’nin demografik yapısı, aile bütünlüğü ve ekonomik sürdürülebilirliği açısından stratejik bir adım olarak görülüyor.
Doğum izinlerinde planlanan bu değişiklik, 2025’in “Aile Yılı” kapsamında yürütülen daha geniş bir sosyal politika vizyonunun da parçası. Hükümet kaynakları, çalışmanın kısa sürede tamamlanarak Meclis gündemine taşınmasının beklendiğini ifade ediyor.
Bu düzenleme hayata geçtiğinde, hem özel sektör hem de kamu çalışanı ebeveynlerin doğum sonrası süreçte daha fazla destek alması ve aile yaşam dengesinin güçlenmesi bekleniyor.
