Maaş promosyonu, bankaların kamu ve özel sektör çalışanlarına sunduğu bir ödeme şekli olarak biliniyor. Ancak bu uygulamanın İslam dinine uygun olup olmadığı konusu, dini otoritelerin açıklamalarıyla netleşiyor. Peki, Diyanet İşleri Başkanlığı bu konuda ne diyor? Haberimizde detaylar…
Maaş promosyonu, kamu kurumları ve özel sektör çalışanlarının maaşlarının bankalar aracılığıyla ödenmesi karşılığında, bankaların çalışanlara nakit ya da nakit değeri taşıyan avantajlar sunmasıdır. Bu avantajlar bazen nakit ödeme, bazen ise alışveriş kartları, indirimler ya da ekstra bankacılık hizmetleri şeklinde olabiliyor.
Bu uygulama hem çalışanların banka ile olan ilişkisini kolaylaştırmakta hem de bankaların müşteri portföyünü genişletmesine olanak tanımaktadır. Ancak bu durum, İslam hukuku açısından sorgulandığında bazı tereddütler ortaya çıkıyor.
İslam dini, bireylerin ticari ve finansal işlemlerinde faizsiz ve adil şartların sağlanmasını şart koşar. Bu nedenle maaş promosyonu konusu da dini açıdan dikkatle değerlendirilir. Diyanet İşleri Başkanlığı, bu tür konularda yaptığı açıklamalarla kamuoyuna rehberlik ediyor.
Diyanet’in açıklamalarına göre, maaş promosyonu genel olarak dinen caizdir. Çünkü burada ödenen promosyon, çalışan ile banka arasında yapılan gönüllü ve karşılıklı menfaat esasına dayalı bir anlaşmadır. Banka, maaş ödeme hizmetini karşılığında çalışanlara belli bir bedel ödemektedir. Bu işlem faiz içermez ve riba (faiz) yasağına aykırı değildir.
Ancak, promosyonun türüne ve şekline göre değerlendirme yapılması gerektiği vurgulanmaktadır. Örneğin, promosyonun faize dayalı bir uygulama ya da haksız kazanç sağlamaya yönelik olması durumunda caiz olmayabilir. Ayrıca, çalışanların bu promosyonları kabul ederken baskı altında kalmaması ve seçim özgürlüğünün bulunması da önemlidir.
Din İşleri Yüksek Kurulu tarafından konuyla ilgili olarak 2017 yılında şu açıklama yapıldı: Bankaların, kamu veya özel sektörde çalışanlara, çalıştığı kurumlar tarafından maaşlarını kendilerinden almayı tercih etmeleri karşılığında vermiş oldukları promosyonlar, işleyiş bakımından faize tam olarak benzememekle birlikte faiz şüphesinden de tümüyle uzak değildir.
Bu itibarla, temel ihtiyaçlarını karşılayacak durumda olanların bu parayı kendileri ve bakmakla yükümlü oldukları yakınları için kullanmamaları; bilakis ihtiyaç sahibi fakirlere vermeleri uygun olur.
Diyanet çalışanları promosyon alıyor mu: Diyanet İşleri Başkanlığı Merkez Teşkilatı için yapılan maaş promosyonu anlaşması, 8 Nisan 2025 tarihinde gerçekleşen toplantının ardından iptal edildi. Yapılan açıklamaya göre, 3 yıl süresince en fazla 50 bin TL olarak belirlenen teklif, çalışanlar tarafından kabul edilmedi ve anlaşma geçersiz sayıldı.
Maaş promosyonu alan ya da almayı düşünen çalışanların dikkat etmesi gereken bazı hususlar bulunuyor:
Promosyon Tutarı ve Şartlarını İyi İncelemek: Promosyon miktarının ve verilen avantajların koşullarını detaylı şekilde okumak gerekiyor.
Anlaşmanın Zorunlu Olmadığını Bilmek: Promosyon almak isteyen çalışanların rızasının olması gerekir. Baskı altında kalınmamalı.
Faiz Unsuru İçeren Tekliflerden Kaçınmak: Bazı promosyonlar dolaylı faiz ya da faiz içerme riski taşıyabilir, bunlara dikkat edilmeli.
Bankanın Güvenilirliğini Araştırmak: Promosyon veren bankanın finansal durumu ve müşteri memnuniyeti göz önünde bulundurulmalı.
Bazı dini vakıflar ise konuyla ilgili olarak şu görüşü beyan ediyor: "Promosyonların kullanılmayıp ihtiyaç sahiplerine verilmesi, insani yardım ve kamu yararına çalışmalar gerçekleştiren kurumlara tasadduk edilmesi İslam âlimleri tarafından tavsiye edilmektedir. Banka promosyonunu almak caiz değil fakat bankada da bırakmak uygun değildir."
