• BIST 100

    10594,62%1,02
  • DOLAR

    40,59% 0,02
  • EURO

    46,59% -0,62
  • GRAM ALTIN

    4336,48% -0,07
  • Ç. ALTIN

    6950,79% -0,03

Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi (AİHM): Avrupa’nın Vicdanı ve Hukukun Üstünlüğünün Teminatı

Avrupa kıtasında temel hak ve özgürlüklerin korunmasında kilit bir rol oynayan Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi (AİHM), adaletin uluslararası düzeydeki temsilcilerinden biridir.

Dünya 25.04.2025 12:50:00 0
Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi (AİHM): Avrupa’nın Vicdanı ve Hukukun Üstünlüğünün Teminatı

Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi (AİHM) Nedir?

Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi, 1959 yılında kurulmuş ve merkezi Fransa’nın Strasbourg kentinde bulunan uluslararası bir mahkemedir. Mahkemenin temel görevi, Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi’ne taraf olan ülkelerin bu sözleşmeye uygun hareket edip etmediğini denetlemektir.



Yani kısaca, AİHM; vatandaşların kendi devletleri tarafından insan haklarının ihlal edildiğini düşündüklerinde başvurabildikleri, devletler üzerinde yaptırım gücü olan bir yargı organıdır.



Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi: AİHM’in Temel Taşı

AİHM’in yargı yetkisini dayandırdığı en temel belge, Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi (AİHS)’dir. 1950 yılında imzalanan bu sözleşme, taraf devletlerin vatandaşlarına tanıması gereken temel hak ve özgürlükleri sıralar. Bu haklardan bazıları şunlardır:



Yaşam hakkı

İşkence yasağı

Adil yargılanma hakkı

Özel hayatın korunması

Düşünce, din ve ifade özgürlüğü

Toplantı ve örgütlenme hakkı

Mülkiyet hakkı

AİHS’yi imzalayan ülkeler, bu haklara saygı göstereceklerine ve vatandaşlarının hak ihlallerine karşı AİHM'e başvurma hakkına sahip olduğunu kabul ederler.

AİHM’e Kimler Başvurabilir?

AİHM’e bireysel başvuru yapmak için bazı koşulların yerine getirilmiş olması gerekir. Bunlar:

Başvurucu, bir birey, tüzel kişi (örneğin dernek) ya da grup olabilir.

Başvurunun hedefi, sözleşmeye taraf bir devlet olmalıdır.

Ulusal yargı yolları tükenmiş olmalıdır. Yani kişi, ülkesindeki tüm mahkeme yollarını denemeli ve yine de sonuç alamamış olmalıdır.

Başvuru, kararın kesinleşmesinden itibaren 4 ay içinde yapılmalıdır.

Başvuru ciddi olmalı, dayanaktan yoksun olmamalı ve kötü niyet taşımamalıdır.

Bu şartlar sağlandığında, bireyler AİHM’e doğrudan başvuru yapabilir. Başvuru ücretsizdir ve avukat tutma zorunluluğu yoktur; ancak mahkeme süreci karmaşık olduğu için hukuki destek önerilir.

Mahkeme Süreci Nasıl İşliyor?

AİHM’e yapılan başvurular önce ön incelemeye alınır. Başvurunun kabul edilebilir olup olmadığı değerlendirilir. Kabul edilebilir bulunan başvurular, devlet savunması istendikten sonra esas incelemeye alınır. Süreç genel olarak şu şekilde işler:

Başvuru yapılır.

Mahkeme, başvurunun şekil şartlarını inceler.

Kabul edilebilir bulunursa, ilgili devletten savunma talep edilir.

Taraflara uzlaşma önerilebilir.

Mahkeme, tarafları dinledikten sonra kararını verir.

Verilen kararlar bağlayıcıdır. Yani AİHM, bir devletin insan hakkı ihlali yaptığına karar verirse, o devlet bu karara uymak zorundadır.

AİHM Kararlarının Bağlayıcılığı ve Yaptırımlar

AİHM’in verdiği kararlar, Avrupa Konseyi Bakanlar Komitesi tarafından denetlenir. Mahkeme, devletin bir ihlalde bulunduğuna hükmederse, devlet:

İhlalin sonuçlarını gidermek zorundadır (örneğin mağdura tazminat ödemek, yeniden yargılama yapmak gibi).

Kararın gereğini yerine getirmediğinde uluslararası baskı ve yaptırımlarla karşılaşabilir.

AİHM kararlarına uymayan devletler zaman içinde itibar kaybına uğrar, uluslararası ilişkilerde güvenilirliğini yitirir. Hatta ihlalin sistematik olduğu düşünülürse, üyelikten çıkarma gibi ağır yaptırımlar da gündeme gelebilir.

Türkiye ve AİHM İlişkisi

Türkiye, Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi’ni 1954 yılında onaylamış ve AİHM’in yargı yetkisini kabul etmiştir. O tarihten bu yana, birçok birey Türkiye’yi AİHM’e şikâyet etmiş ve Türkiye hakkında birçok karar verilmiştir.

En çok başvuru alan ülkeler arasında yer alan Türkiye, AİHM kararlarını çoğu zaman uygulasa da, bazı kritik davalarda eleştirilerin odağında yer almıştır. Özellikle ifade özgürlüğü, tutukluluk süreleri ve adil yargılanma hakkı gibi konularda mahkeme sık sık Türkiye lehine kararlar vermiştir.

AİHM’in Önemi: Adaletin Uluslararası Güvencesi

AİHM’in en büyük önemi, bireylere uluslararası düzeyde hak arama imkânı tanımasıdır. Kendi devletinden adalet bulamayan bir vatandaş, başka bir devletin veya uluslararası bir kurumun vicdanına emanet edilir. Bu durum, devletlerin keyfi hareket etmesini engeller, hukukun üstünlüğünü güçlendirir.

Aynı zamanda AİHM kararları, sadece bireysel tazminatlarla sınırlı değildir. Mahkeme kararları, ülkelerin hukuk sistemini reforme etmesine yol açar. Örneğin:

Cezaevlerinde tutuklu koşulları iyileştirilebilir.

İfade özgürlüğü alanında yasa değişiklikleri yapılabilir.

Kadına yönelik şiddet konusunda daha sıkı tedbirler alınabilir.

 

Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi, günümüz dünyasında hukukun sınırlarını aşarak evrensel bir adalet anlayışı sunan ender kurumlardan biridir. Devletlerin gücüne karşı bireyleri koruyan bu yapı, adaletin uluslararası alanda da tesis edilebileceğini göstermektedir.

AİHM sadece mahkeme kararları değil; aynı zamanda bir vicdan muhafızı, demokrasi koruyucusu ve hukuk devletinin teminatı olarak görev yapmaktadır. Bireyler için olduğu kadar, devletler için de bu mahkeme bir aynadır. Ne kadar demokratik, ne kadar adil olduklarını burada görüyor, burada değerlendiriliyorlar.

Ve unutulmamalı: Adaletin sınırı yoktur, hak aramak bir ülke sınırına hapsedilemez.

Yorumlar
Dünya
ChatGPT Kullanan Üç ABD’li Avukat, Mahkemeden Diskalifiye Edildi
Dünya
İran Evin Cezaevi’ne İsrail Saldırısı Sonrası 75 Mahkum Firar Etti
Dünya
Pakistan Yüksek Mahkemesi Heyeti Türkiye’de: Türkiye Adalet Akademisi’ni Ziyaret Ettiler
Dünya
Mazlum Abdi'ye Suikast İddiası Gündemde: Öldürüldü Mü? İşte Detaylar
Dünya
İsveç’te Cezaevi Krizi Derinleşiyor: Hükümet Mahkûmları Estonya’ya Göndermeye Hazırlanıyor
Dünya
Almanya ile Çin Arasında Gerilim: Alman Keşif Uçağına Lazerli Silahla Müdahale
Dünya
Kuzey Makedonya’da Bekârlara Vergi Geldi! Yeni Düzenleme Yolda
Dünya
Yunanistan’da Cezaevinde Kavga Büyüdü: Yatak Yakıldı, Yangın Çıktı!
Dünya
Gürcistan’da Muhalefet Baskısı Derinleşiyor: Nika Gvaramia'ya 8 Ay Hapis Cezası
Dünya
Cezaevine Hava Saldırısında 71 Mahkum Hayatını Kaybetmiş

ChatGPT Kullanan Üç ABD’li Avukat, Mahkemeden Diskalifiye Edildi

İran Evin Cezaevi’ne İsrail Saldırısı Sonrası 75 Mahkum Firar Etti

Pakistan Yüksek Mahkemesi Heyeti Türkiye’de: Türkiye Adalet Akademisi’ni Ziyaret Ettiler

Mazlum Abdi'ye Suikast İddiası Gündemde: Öldürüldü Mü? İşte Detaylar

İsveç’te Cezaevi Krizi Derinleşiyor: Hükümet Mahkûmları Estonya’ya Göndermeye Hazırlanıyor

Almanya ile Çin Arasında Gerilim: Alman Keşif Uçağına Lazerli Silahla Müdahale

Kuzey Makedonya’da Bekârlara Vergi Geldi! Yeni Düzenleme Yolda

Yunanistan’da Cezaevinde Kavga Büyüdü: Yatak Yakıldı, Yangın Çıktı!

Gürcistan’da Muhalefet Baskısı Derinleşiyor: Nika Gvaramia'ya 8 Ay Hapis Cezası

Cezaevine Hava Saldırısında 71 Mahkum Hayatını Kaybetmiş

Hâkim ve Savcı Yardımcılarına Anayasa Mahkemesi’nde 2025 Yılı Staj İmkanı

2025 YKS Sonuçları Açıklandı: Dereceye Giren Öğrenciler Belli Oldu, Tercih Süreci Başlıyor

Bakan Yusuf Tekin’den LGS, Kıyafet Yönetmeliği ve Yeni Müfredat Açıklaması

MEB'den Öğretmenlere Haziran Seminerlerinde Esneklik: Farklı İl ve İlçelerde Katılım İmkânı

Hukuk Meslekleri Giriş Sınavı'nda Alarm Zilleri: Mezunların Yalnızca %23,8’i Başarılı Oldu!

Adalet Bakanlığından 524 bin memura eğitim

CTE görevde yükselme sınav duyurusu

O çalışanlar için ek ders ücreti kaldırıldı

CEP Konferansı Antalya’da Sona Erdi

Adalet Bakanlığı Görevde Yükselme Sınavına Nasıl Hazırlanmak Gerekiyor?

Emeklilere Promosyon Yarışı! Hangi Banka En Düşük Emekli Maaşına Ne Kadar Promosyon Veriyor?

Belediyeden Yeni Promosyon Anlaşması! Memur ve İşçilere Nakit Ödeme Yapılacak

DSİ, Rekor Promosyon İçin Harekete Geçti! Maaş Ödemelerine Aracılık Edecek Banka İhalesi Başlıyor

Cumhurbaşkanlığı İletişim Başkanlığı'ndan Yeni Promosyon Anlaşması: Rakam Yüksek Bulunmadı

Memur Maaş Promosyonu Beklentileri 2025: Rekor Rakamlar Gündemde

Damlaya Damlaya Ev Olacak! Bakan Kurum'dan Dar Gelirliye Konut Müjdesi

Damlakent Gayrimenkul Sertifikası Halka Arz Ediliyor: Yatırımcılar %24 İskonto Gerçek Mi Diye Soruyor

Memur Maaş Promosyonlarında Yeni Dönem: Beklentiler Artıyor, Rakamlar Rekora Koşuyor

Memur Maaş Promosyon Beklentileri 200-300 Bin TL Olması Gerek

Memur ve Emekli İçin 2026 Zam Talepleri Netleşti: 7.500 TL Telafi Zammı ve Yüzde 92 Artış Talebi

Soma’da Eğitime Anlamlı Destek: Başsavcı Okul Boyadı

HSK’dan İnan Kıraç Davasına Müdahale: Vesayet ve Vekâlet Ücretlerine Soruşturma

Tugay Çatlı, Nizip Ağır Ceza Mahkemesi Başkanlığı Görevine Resmen Başladı

Başsavcı Ali Öztürk, Alanya Cumhuriyet Başsavcılığı Görevine Resmen Başladı

HSK Başmüfettişi Çalık ve Başsavcı Yavuz'dan Oltu Belediye Başkanı Adem Çelebi’ye Nezaket Ziyareti

Erbaa’nın Yeni Cumhuriyet Başsavcısı Cihat Pala Göreve Başladı

Cezaevine Uyuşturucu Sokmaya Çalışan Kadın Avukat Tutuklu Yargılanıyor

Polis, Asker ve İnfaz Koruma Memurları Özlük Haklarında Düzenleme Bekliyor!

Mahkeme hakiminden iddialara cevap var

Kendi isteğiyle işten ayrılan tazminat alabilir mi?

Ankara'da FETÖ'nün Adalet Teşkilatındaki Yapılanmasına Yönelik Kritik Operasyon

Adalet Bakanı Yılmaz Tunç: Yeni yargı paketinde hazırlıklarımız var

Karayolları Genel Müdürlüğünden Sahte Avukat Uyarısı!

Yükümlülerden Eğitime Anlamlı Destek: Okulu Boyayarak Yeni Eğitim Dönemine Hazırladılar

33 Memur meslekten ihraç edildi

Ankara 2 No’lu Barosu’ndan “Terörsüz Türkiye” Sürecine Tam Destek: “Hizmet Etmeye Hazırız”

Toplu Sözleşme Süreci Başlıyor: Memurların Umudu Yüksek, Sendikalar Masada Zayıf Kaldı

Adliye ve Cezaevi Personeli, Orman Yangınlarına Karşı Sahada!

Terörist Abdullah Öcalan'ın koğuş arkadaşı tahliye edildi

Yargı mensuplarını hedef alan Birgün Gazetesi haberi ve unutulan gerçekler

Yeni İnfaz Düzenlemesi Gündemde mi? Adalet Bakanı Yılmaz Tunç’tan Dikkat Çeken Açıklamalar

Yavuz Ağıralioğlu'ndan 50 Milyon Dolar İddialarına Net Yalanlama: "Ne İma Ettim Ne Böyle Bir Cümle Kurdum"

Adalet Bakanı Yılmaz Tunç: Çocuk Yargılamalarına Yönelik Yeni Yargı Paketi Yolda

DEM Partili Burcugül Çubuk: “S Tipi Hapishaneler Kapatılsın”

Kendilerini devletin sahibi sanıyorlar

Kabine Terörsüz Türkiye İçin Toplanıyor: Suriye'deki Gelişmeler de Masada

Ekrem İmamoğlu Hakkında 'Tehdit ve Hedef Gösterme' Davasında Yeni Gelişme: 7 Yıla Kadar Hapis Talebi

Özgür Özel Hakkında “Halkı Yanıltıcı Bilgi Yayma” Suçlamasıyla Soruşturma Başlatıldı

AK Parti’nin 32. Kızılcahamam Kampı Başladı: Erdoğan’dan Tarihi Mesajlar Bekleniyor

Genç Avukatlara Büro Kurma Desteği: 6 Ay Ödemesiz, Faiz Avantajlı Kredi Dönemi Başlıyor

Cezaevinden Tanıştığı Koğuş Arkadaşını Öldürüp Gömdü: Cinayet Planı ve Detayları Ortaya Çıktı

Sahte Diploma Skandalı Büyüyor: 400 Akademisyen Şüpheli, 65 Kişi Hakkında Hapis İstemi

Cinayet soruşturması: 4 polis tutuklandı

Ankara'da Suçlulara Geçit Yok: 844 Kişi Gözaltına Alındı

FETÖ’den Aranan Eski Hakim Kastamonu’da Yakalandı

22 Yıl Kesinleşmiş Cezası Vardı, Hamile Olduğu İçin Cezaevine Girmedi!

Silahlı saldırıya uğrayan avukatın durumu kritik

Avukat Rezan Epözdemir’e Tehditte Flaş Gelişme: Tutuklamaya Yönelik Yakalama Kararı Çıkarıldı

Adalet Sen’den Açıklama: Kadın Kamu Görevlisine Yönelik Saldırıya Sert Tepki

Trump’tan Yapay Zekalı Paylaşım: Obama’yı Hapse Attırdığı Video Gündem Oldu

LİG TABLOSU

Takım O G M B Av P
1.Galatasaray 36 30 1 5 60 95
2.Fenerbahçe 36 26 4 6 51 84
3.Samsunspor 36 19 10 7 14 64
4.Beşiktaş 36 17 8 11 23 62
5.İstanbul Başakşehir 36 16 14 6 4 54
6.Eyüpspor 36 15 13 8 5 53
7.Trabzonspor 36 13 11 12 13 51
8.Göztepe 36 13 12 11 9 50
9.Rizespor 36 15 17 4 -6 49
10.Kasımpaşa 36 11 11 14 -1 47
11.Konyaspor 36 13 16 7 -5 46
12.Alanyaspor 36 12 15 9 -7 45
13.Kayserispor 36 11 13 12 -12 45
14.Gazişehir Gaziantep 36 12 15 9 -5 45
15.Antalyaspor 36 12 16 8 -25 44
16.Bodrum FK 36 9 17 10 -17 37
17.Sivasspor 36 9 19 8 -16 35
18.Hatayspor 36 6 22 8 -27 26
19.Adana Demirspor 36 3 28 5 -58 2