Elektronik kelepçe nedir, kimlere uygulanır?
Elektronik izleme; şüpheli, sanık veya hükümlülerin elektronik yöntem ve araçlar ile toplum içinde izlenmesini, gözetim ve denetim altında tutulmasını sağlayan, mağdurun ve toplumun korunmasını destekleyen kararların infaz edilmesinde kullanılan bir yöntemdir.
Editör: adalet.tv
29 Mart 2021 - 11:29
Ülkemizde başarıyla uygulanan elektronik kelepçe sistemi ile ilgili bütün detayları sizler için araştırdık.
Elektronik izleme ile yükümlülerin denetimi; 5402 sayılı Denetimli Serbestlik Hizmetleri Kanunu’nun 15/A maddesinde yer alan; “Şüpheli, sanık ve hükümlülerin toplum içinde izlenmesi, gözetimi ve denetimi elektronik cihazların kullanılması suretiyle de yerine getirilebilir.” hükmü gereğince yerine getirilmektedir.
Denetimli serbestlik sisteminde elektronik izleme sistemlerin kullanımı ile infazın yerine getirilmesi mevzuatımızda yer alan altı kanun maddesi hükmü kapsamında yerine getirilmektedir. Bunlar; adli kontrol tedbirleri (CMK 109), kısa süreli hapis cezasına seçenek yaptırım (TCK 50), hükmün açıklanmasının geri bırakılması (CMK 231), hapis cezasının konutta çektirilmesi (CGTİHK 110), denetimli serbestlik tedbiri uygulanarak cezaların infazı (CGTİHK 105/A) ve mükerrerlere ve bazı suç faillerine özgü infaz rejimi ve denetimli serbestlik tedbiri (CGTİHK 108) kararlarıdır.
Denetimli Serbestlik Hizmetleri Yönetmeliği’nin yedinci kısım, birinci ve ikinci bölümlerinde yer alan 101 ila 106. Maddelerinde elektronik izleme sisteminin kullanımına yönelik usul ve esaslar düzenlenmiştir.
İzleme Merkezi Nasıl Gerçekleşiyor?
Türkiye’de elektronik izleme uygulamalarına başlanılmadan önce, Adalet Bakanlığı tarafından diğer ülke uygulamaları incelenmiş ve gerekli alt yapı çalışmaları gerçekleştirilmiştir. 25 Şubat 2012 tarihinde elektronik izleme sistemine ilişkin pilot uygulamalar gerçekleştirilmiştir. Pilot uygulama sonrasında elde edinilen tecrübeler ışığında, gerekli yasal düzenlemeler yapılmış, 20/01/2013 tarihinde Elektronik İzleme Merkezi’nin kurulumu tamamlanmıştır.
Bu alandaki en son teknoloji kullanılarak kurulmuş olan izleme merkezi, aynı anda 5bin kişiyi izleyecek kapasiteye sahip olup; yedi gün, yirmi dört saat esasına göre dört vardiya şeklinde çalışmalarına devam etmektedir. Merkezi’nin giriş ve çıkışları elektronik sistemlerle kontrol edilmekte, çalışan personelin yükümlülerle yaptıkları görüşmeler ve diğer tüm işlemler kayıt altına alınmaktadır. Sistemin veri güvenliği ise UYAP bilişim sisteminin denetimi altındadır.
Kullanılmakta Olan Elektronik İzleme Üniteleri
Elektronik izleme kapsamında ülkemizde 4'tür elektronik izleme ünitesi kullanılmaktadır. Bunlar:
1 Konutun terk edilmemesi amaçlı kullanılan ünite,
2 Belirlenen yerlere gitmekten yasaklanma veya belirli alanların terk edilmesinin engellenmesi amaçlı kullanılan ünite,
3 Alkol kullanımı izleme ünitesi ve
4 Mağdur koruma ünitesi’dir.
Elektronik izleme ile yükümlülerin denetimi; 5402 sayılı Denetimli Serbestlik Hizmetleri Kanunu’nun 15/A maddesinde yer alan; “Şüpheli, sanık ve hükümlülerin toplum içinde izlenmesi, gözetimi ve denetimi elektronik cihazların kullanılması suretiyle de yerine getirilebilir.” hükmü gereğince yerine getirilmektedir.
Denetimli serbestlik sisteminde elektronik izleme sistemlerin kullanımı ile infazın yerine getirilmesi mevzuatımızda yer alan altı kanun maddesi hükmü kapsamında yerine getirilmektedir. Bunlar; adli kontrol tedbirleri (CMK 109), kısa süreli hapis cezasına seçenek yaptırım (TCK 50), hükmün açıklanmasının geri bırakılması (CMK 231), hapis cezasının konutta çektirilmesi (CGTİHK 110), denetimli serbestlik tedbiri uygulanarak cezaların infazı (CGTİHK 105/A) ve mükerrerlere ve bazı suç faillerine özgü infaz rejimi ve denetimli serbestlik tedbiri (CGTİHK 108) kararlarıdır.
Denetimli Serbestlik Hizmetleri Yönetmeliği’nin yedinci kısım, birinci ve ikinci bölümlerinde yer alan 101 ila 106. Maddelerinde elektronik izleme sisteminin kullanımına yönelik usul ve esaslar düzenlenmiştir.
İzleme Merkezi Nasıl Gerçekleşiyor?
Türkiye’de elektronik izleme uygulamalarına başlanılmadan önce, Adalet Bakanlığı tarafından diğer ülke uygulamaları incelenmiş ve gerekli alt yapı çalışmaları gerçekleştirilmiştir. 25 Şubat 2012 tarihinde elektronik izleme sistemine ilişkin pilot uygulamalar gerçekleştirilmiştir. Pilot uygulama sonrasında elde edinilen tecrübeler ışığında, gerekli yasal düzenlemeler yapılmış, 20/01/2013 tarihinde Elektronik İzleme Merkezi’nin kurulumu tamamlanmıştır.
Bu alandaki en son teknoloji kullanılarak kurulmuş olan izleme merkezi, aynı anda 5bin kişiyi izleyecek kapasiteye sahip olup; yedi gün, yirmi dört saat esasına göre dört vardiya şeklinde çalışmalarına devam etmektedir. Merkezi’nin giriş ve çıkışları elektronik sistemlerle kontrol edilmekte, çalışan personelin yükümlülerle yaptıkları görüşmeler ve diğer tüm işlemler kayıt altına alınmaktadır. Sistemin veri güvenliği ise UYAP bilişim sisteminin denetimi altındadır.
Kullanılmakta Olan Elektronik İzleme Üniteleri
Elektronik izleme kapsamında ülkemizde 4'tür elektronik izleme ünitesi kullanılmaktadır. Bunlar:
1 Konutun terk edilmemesi amaçlı kullanılan ünite,
2 Belirlenen yerlere gitmekten yasaklanma veya belirli alanların terk edilmesinin engellenmesi amaçlı kullanılan ünite,
3 Alkol kullanımı izleme ünitesi ve
4 Mağdur koruma ünitesi’dir.
