Cezaevlerinde hükümlüler 6 ayda bir değerlendirmeye alınacak

Adalet Bakanlığının Yargı Reformu Strateji Belgesi hedefleri arasında yer alan, TBMM’de 14 Nisan 2020 tarihinde kabul edilen 5275 sayılı Kanun’un, hükümlülerin iyi hal değerlendirmelerine yönelik yeni düzenlemeleri içeren hükümleri

1 Ocak 2021 tarihinde ülke genelinde bütün ceza infaz kurumlarında uygulanacak.

2021 yılı ile birlikte hükümlüler, toplumla bütünleşmeye hazır olup olmadığı, tekrar suç işleme riski ile mağdura veya başkalarına zarar verme riskinin düşük olup olmadığı hususlarında idare ve gözlem kurulu tarafından iyi hâlin belirlenmesine esas olmak üzere en geç 6 ayda bir değerlendirmeye tabi tutulacak.

Yeni uygulamadan sadece hükümlüler faydalanacak, tutuklular ile ilgili bir durum içermiyor. Ayrıca; açık cezaevine ayrılmaya, denetimli serbestlik tedbiri (DS) uygulanarak cezasını infaz etmeye ve cezaevlerinden doğrudan koşullu salıverilmeye ilişkin son değerlendirme öncesinde idare ve gözlem kurulunca bir değerlendirmeye tabi olacak. Yapılan bu değerlendirme sonunda, ancak “iyi halli” olduğuna karar verilen hükümlüler açık cezaevine ve denetimli serbestliğe ayrılabilecek ya da koşullu salıverilecek.

HÜKÜMLÜLER, İYİ HAL TESPİTİNDE 6 AYDA BİR DEĞERLENDİRMEYE TABİ TUTULACAK

İyi hal indiriminde idare ve gözlem kurulunun yapısında da değişikliğe gidildi. Buna göre, toplam 10 ve daha fazla hapis cezasına mahkûm olanlar ile terör suçları, örgüt kurmak, yönetmek veya örgüte üye olmak suçları, örgüt faaliyeti kapsamında işlenen suçlar, kasten öldürme suçları, cinsel dokunulmazlığa karşı işlenen suçlar ve uyuşturucu veya uyarıcı madde imal ve ticareti suçlarından mahkûm olanlar hakkında yapılacak açık ceza infaz kurumuna ayırmaya, denetimli serbestlik tedbiri uygulanarak cezanın infazına ve koşullu salıverilmeye ilişkin değerlendirmelerde idare ve gözlem kuruluna cumhuriyet başsavcısı veya belirleyeceği bir cumhuriyet savcısı başkanlık edecek. Bu kurula ayrıca Cumhuriyet başsavcısı tarafından belirlenen bir izleme kurulu üyesi ile Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı ve Sağlık Bakanlığından psikiyatri uzmanı, hekim, adlî tıp uzmanı, psikolog, pedagog, çocuk gelişimcisi, sosyal çalışmacı, psikolojik danışman, rehberlik uzmanı ve öğretmen gibi görevlilerin bulunduğu uzmanlar da katılacağı öğrenildi. İzleme kuruluna katılan üyelere katıldıkları her bir toplantı günü için memur maaş katsayısının (500) rakamı ile çarpılmasısonucu bulunacak miktarda huzur hakkı ödeneceği de gelen haberler arasında.

İYİ HAL DEĞERLENDİRME SİSTEMİ NASIL OLACAK

Yapılan düzenleme ile hükümlüler, ceza infaz kurumlarında bulundukları tüm aşamalarda, cezaevlerinin düzen ve güvenliği amacıyla konulmuş kurallara uyup uymadığı, haklarını iyi niyetle kullanıp kullanmadığı, yükümlülüklerini eksiksiz yerine getirip getirmediği, uygulanan iyileştirme programlarına göre bir gelişim gösterip göstermediği konularında değerlendirmeye tabi tutulacak. Yapılan bu değerlendirmelerde hükümlülerin katıldığı iyileştirme ve eğitim-öğretim programları ile sosyal-kültürel ve sportif faaliyetler, kültür ve sanat programları, aldığı sertifikalar, kitap okuma alışkanlığı, sosyal ilişkileri, işlediği suçtan dolayı duyduğu pişmanlığı, kurallara uyumu ve aldığı disiplin cezaları dikkate alınacak.

İYİLEŞTİRME ODAKLI BİR İNFAZ SİSTEMİ GELİYOR

İyi hal değerlendirme sisteminde yeni dönemde ıslah ve iyileştirme konularına ağırlık verilecek. Buna göre; hükümlüler, infaz sisteminin temel amacı olan iyileştirme ve topluma kazandırma çalışmaları sonunda gösterdiği gelişime göre değerlendirilecek. Bu amaçla da uygulanan eğitim-öğretim, psiko-sosyal yardım ve destek programları sonunda gösterdiği gelişim puanlanacak. Ayrıca risk durumlarına bu puanlamaya göre belirlenecek.

YENİ YÖNETMELİK RESMİ GAZETE'DE YAYINLANDI

Ayrıca 5275 sayılı Kanunun 89. maddesine istinaden hazırlanan “Gözlem ve Sınıflandırma Merkezleri ile Hükümlülerin Değerlendirilmesine Dair Yönetmelik” Resmi Gazete’nin bugünkü sayısında yayımlandı. Yönetmelik ile ilk kez, iyi halin tanımı yapılarak, iyi halin belirlenmesine dair usul ve esaslar düzenlendiği belirtildi.