AK Parti tarafından hazırlanan ve uzun süredir kamuoyunun gündeminde olan 11. Yargı Paketi, TBMM'ye sunuldu. Düzenleme, özellikle pandemi döneminde uygulanan "Covid izni"nin kapsamını genişleten hükümleri ve infaz rejimine ilişkin önemli değişiklikleri içeriyor. Bazı çevrelerce "kısmi af" olarak değerlendirilen düzenleme için AK Parti Grup Başkanı Abdullah Güler, bunun bir af niteliği taşımadığını vurgulayarak, "Üç yıl daha erken denetimli serbestlik düzenlemesi" getirildiğini açıkladı.
Paketin yasalaşması halinde 50–55 bin kişinin düzenlemeden yararlanabileceği tahmin ediliyor. Kesin rakamları Adalet Bakanlığının açıklaması bekleniyor.
2020'de pandemi gerekçesiyle açık cezaevlerinde bulunan hükümlülere erken açık cezaevine geçiş ve erken denetimli serbestlik imkânı getirilmiş, denetimli serbestliğe ayrılmasına beş yıl veya daha az kalanların cezaevine dönmesine gerek kalmamıştı.
Mevcut uygulamada "hükmün kesinleşme tarihi" esas alındığı için mağduriyetler oluştuğunu belirten MHP Genel Başkan Yardımcısı Feti Yıldız, suç tarihinin dikkate alınması gerektiğini savunmuştu. Yeni pakette bu eleştiriler dikkate alınarak kapsam genişletildi.
Teklif yasalaşırsa:
31 Temmuz 2023'ten önce suç işleyen,
Ancak cezası henüz kesinleşmemiş olan kişiler de denetimli serbestlikten yararlanabilecek.
Adalet Bakanı Yılmaz Tunç, bu düzenleme için "Eşitlik ilkesi açısından ihtiyaç var. Bu konuda çok sayıda talep alıyoruz." açıklamasını yapmıştı.
Paketin bu bölümünde terör suçları ise önceki düzenlemelerde olduğu gibi kapsam dışında bırakıldı. Abdullah Güler, "Eski uygulama neyse aynısı geçerli olacak" diyerek herhangi bir genişletme yapılmadığını belirtti.
Paket hazırlanırken suça sürüklenen çocuklara yönelik ceza artırımı planlanmıştı. Özellikle 15 yaşındaki Ahmet Minguzzi cinayeti sonrasında kamuoyunda tartışmalar büyümüş, konu Meclis'e taşınmıştı. Ancak AKP grubu, "çocuğun üstün yararı" ilkesi gereği bu maddeyi son dakika paketten çıkardı.
Bunun yerine, çocukları suça alet eden çetelere yönelik cezalar sertleştirildi:
Silahlı örgütlerin 18 yaşından küçükleri suç aracı olarak kullanması halinde
örgüt yöneticilerine 30 yıla kadar hapis cezası verilebilecek.
Ayrıca Meclis'te, suça sürüklenen çocuklara ilişkin ayrı bir araştırma komisyonu kurulması kararlaştırıldı.
Paket, kamu güvenliğini tehdit eden bazı davranışlara karşı daha sert cezalar getiriyor:
Bir aracı durduran veya hareketini engelleyen kişiye
3 yıla kadar hapis cezası verilecek.
Bu eylem ilk kez bağımsız bir suç olarak tanımlanıyor.
Toplu alanlarda havaya ateş açan kişilere
7 yıl 6 aya kadar hapis cezası getiriliyor.
Basit taksirle yaralama suçunun alt sınırı 2 yıla çıkarılıyor.
Birden fazla kişinin yaralanması halinde ceza 5 yıla kadar artırılabiliyor.
Artan banka dolandırıcılığı ve GSM hatları üzerinden işlenen suçlara yönelik kapsamlı tedbirler de pakette yer alıyor.
Yeni düzenlemeye göre:
Fotoğraf, yüz tanıma, parmak izi veya çipli kimlik doğrulama olmadan banka hesabı açılamayacak.
Bankalar, şüpheli bir durumda ilgili hesabı 48 saate kadar askıya alabilecek.
Bir kişinin alabileceği GSM hat sayısı BTK tarafından sınırlandırılacak.
Sınıra uymayan kişiler ve operatörler hakkında cezai işlem uygulanacak.
Dolandırıcılık davaları, süreçleri hızlandırmak amacıyla asliye ceza mahkemelerinde görülebilecek.
Bu sayede bilişim ve telefon dolandırıcılığının daha hızlı yargılanması hedefleniyor.
Yargı paketinde, tam akıl hastası olduğu tespit edilen kişilerin rehabilite edilmeden toplum hayatına karışmasının önlenmesi amacıyla yeni hükümler bulunuyor. Buna göre:
"Tam akıl hastası" tanısı konulan hükümlüler,
belirli bir süre sağlık kurumunda gözetim altında tutulmadan serbest bırakılmayacak.
Teklif Meclis Genel Kurulu'nda kabul edildikten sonra yürürlüğe girecek. Ancak tüm maddelerin hemen uygulanması beklenmiyor.
AK Parti Grup Başkanı Abdullah Güler, sürecin zaman alacağını belirterek:
"Kanun çıkar çıkmaz uygulanması mümkün değil. Cezaevlerinde altyapı ve gözlem kurullarının hazırlıklarının tamamlanması gerekiyor." dedi.