Örgütlü Suçlarda Etkin Pişmanlık Uygulaması

Örgütlü suçlarda etkin pişmanlığın uygulanması basın yayın organlarında yanlış anlatılmaktadır. Etkin pişmanlık hükümlerine ilişkin yapılan uygulamaların ayrıntıları ve yanlış bilinenleri inceledik.

Örgüt suçlardan haklarında soruşturma ve kovuşturma yürütülenlerin etkin pişmanlıktan faydalanmaları halinde açık ceza infaz kurumuna ayrılma ve denetimli serbestlik sisteminden kaç yıl kala faydalanabilmektedir.

Örgüt faaliyeti içerisinde suç işleyen veya örgütü bilerek ve isteyerek yardım eden kişinin, gönüllü olarak teslim olup, örgütün yapısı ve faaliyeti çerçevesinde işlenen suçlarla ilgili bilgi vermesi halinde örgüt kurma, yönetmek veya örgüte üye olmak suçundan ceza verilmediği gibi üçte birden dörtte üçe kadar indirim yapılmaktadır.
Etkin Pişmanlığın mevzuatımızdaki yeri;

5237 sayılı Türk Ceza Kanunun 221. maddesi;
(1) Suç işlemek amacıyla örgüt kurma suçu nedeniyle soruşturmaya başlanmadan ve örgütün amacı doğrultusunda suç işlenmeden önce, örgütü dağıtan veya verdiği bilgilerle örgütün dağılmasını sağlayan kurucu veya yöneticiler hakkında cezaya hükmolunmaz.
(2) Örgüt üyesinin, örgütün faaliyeti çerçevesinde herhangi bir suçun işlenişine iştirak etmeksizin, gönüllü olarak örgütten ayrıldığını ilgili makamlara bildirmesi halinde, hakkında cezaya hükmolunmaz.
(3) Örgütün faaliyeti çerçevesinde herhangi bir suçun işlenişine iştirak etmeden yakalanan örgüt üyesinin, pişmanlık duyarak örgütün dağılmasını veya mensuplarının yakalanmasını sağlamaya elverişli bilgi vermesi halinde, hakkında cezaya hükmolunmaz.
(4) Suç işlemek amacıyla örgüt kuran, yöneten veya örgüte üye olan ya da üye olmamakla birlikte örgüt adına suç işleyen veya örgüte bilerek ve isteyerek yardım eden kişinin, gönüllü olarak teslim olup, örgütün yapısı ve faaliyeti çerçevesinde işlenen suçlarla ilgili bilgi vermesi halinde, hakkında örgüt kurmak, yönetmek veya örgüte üye olmak suçundan dolayı cezaya hükmolunmaz. Kişinin bu bilgileri yakalandıktan sonra vermesi halinde, hakkında bu suçtan dolayı verilecek cezada üçte birden dörtte üçe kadar indirim yapılır.
(5) Etkin pişmanlıktan yararlanan kişiler hakkında bir yıl süreyle denetimli serbestlik tedbirine hükmolunur. Denetimli serbestlik tedbirinin süresi üç yıla kadar uzatılabilir.

2. 4959 sayılı Topluma Kazandırma Kanunun 4. maddesi;
Terör örgütü mensubu olup da;
a) Terör örgütü tarafından işlenen suçlara iştirak etmemiş ve bu Kanunun yürürlüğe girdiği tarihten sonra silâhlı mukavemet göstermeksizin kendiliklerinden veya vasıtalı olarak teslim olmuş veya kendiliklerinden örgütten çekildiği anlaşılmış olanlardan, bu Kanundan yararlanmak istediğini beyan edenler hakkında ceza verilmez.
b) Bu Kanunun yürürlüğe girmesinden önce terör örgütü tarafından işlenen suçlara iştirak etmiş, ancak bu Kanunun yürürlüğe girdiği tarihten sonra silâhlı mukavemet göstermeksizin kendiliklerinden veya vasıtalı olarak teslim olmuş veya kendiliklerinden örgütten çekildiği anlaşılmış olanlar hakkında, bu Kanundan yararlanmak istediğini beyan etmeleri ve terör örgütü içindeki konum ve faaliyetleriyle uyumlu şekilde terör örgütünün yapısı, faaliyetleri, işlenen suçlar ve diğer failler hakkında doğru bilgi verdiğinin tespit edilmesi halinde, işlemiş oldukları suçun vasıf ve mahiyetine göre, idam cezasından dönüştürülmüş müebbet ağır hapis cezası yerine oniki yıl, müebbet ağır hapis cezası yerine dokuz yıl ağır hapis cezası verilir ve diğer cezalar beşte bire indirilerek hükmolunur.
c) Bu Kanunun yürürlüğe girmesinden önce terör örgütü tarafından işlenen suçlara iştirak etmiş veya etmemiş olmakla beraber, bu Kanunun yürürlüğe girdiği tarihten sonra yakalanmış olanlardan, bu Kanundan yararlanmak istediğini beyan etmeleri ve terör örgütü içindeki konum ve faaliyetiyle uyumlu şekilde bilgi vermek suretiyle; terör örgütünün dağılmasına veya meydana çıkarılmasına yardım etmeleri ya da verecekleri bilgi ve belgelerle yahut bizzat gösterecekleri çaba ile terör örgütünün amaçladığı suçun işlenmesine engel olmaları halinde, bu bilgileri;

1) Hüküm kesinleşmeden önce verenler hakkında işlemiş oldukları suçun vasıf ve mahiyetine göre, idam cezasından dönüştürülmüş müebbet ağır hapis cezası yerine onaltı yıl, müebbet ağır hapis cezası yerine ondört yıl ağır hapis cezası verilir ve diğer cezalar üçte bire indirilerek hükmolunur.

2) Hüküm kesinleştikten sonra verenler hakkında işlemiş oldukları suçun vasıf ve mahiyetine göre, idam cezasından dönüştürülmüş müebbet ağır hapis cezası yerine yirmiiki yıl, müebbet ağır hapis cezası yerine ondokuz yıl ağır hapis cezası verilir ve diğer cezalar yarısına indirilerek hükmolunur. 
Bu Kanun hükümlerinden yararlanmak amacıyla yapılan açıklamaların, kötü niyetle yapıldığı veya delillerin uydurulduğunun anlaşılması halinde, fiil başka bir suç oluştursa bile fail ayrıca beş yıldan az olmamak üzere ağır hapis cezasıyla cezalandırılır ve bu Kanun hükümlerinden yararlandırılmaz.
Bu Kanundan yararlandıktan sonra Türk Ceza Kanunu'nun 81 inci maddesinde öngörülen süreler içinde bu Kanun kapsamına giren suçları yeniden işleyenler hakkında verilecek cezalar yarı oranında artırılarak hükmolunur. 
Bu madde hükümleri, terör örgütü mensubu olmayıp da; terör örgütü mensuplarına silâh ve cephane tedarik edenler hakkında da uygulanır. Ancak, maddenin birinci fıkrası kapsamına giren terör örgütleri mensuplarına sadece barınacak yer gösteren veya erzak tedarik eden yahut başka yollardan yardım edenlere ceza verilmez. 
Sonuç olarak örgüt ve terör faaliyeti kapsamında soruşturma ve kovuşturma yürütülen ve yukarıda belirtilen mevzuat kapsamında önemli bilgi ve belgeler veren kişiler hakkında etkinlik pişmanlık hükümleri uygulanmış ise cezalarında indirim uygulanmakta verilen cezalar kesinleşerek infaz etmek üzere ceza infaz kurumuna alınmaktadır.
Haklarında etkinlik pişmanlık hükümleri uygulanan organize ve terör hükümlüleri açık ceza infaz kurumuna geçebilmeleri için açık ceza infaz kurumuna ayrılma yönetmeliğinin 6/1-c.maddesi gereğince " Cezaları yüksek güvenlikli kapalı kurumlar veya diğer kapalı kurumların yüksek güvenlikli bölümlerinde infaz edilenlerden toplam cezalarının üçte birini infaz etmiş" olması ayrıca Yönetmeliğin 6/2-c maddesi ile "29 Temmuz 2003 tarihli ve 4959 sayılı Topluma Kazandırma Kanunu, 30 Temmuz 1999 tarihli ve mülga 4422 sayılı Çıkar Amaçlı Suç Örgütleri ile Mücadele Kanununun 14 üncü maddesi ve 5237 sayılı Kanunun 221. maddesinden yararlananların koşullu salıverilme tarihine iki yıldan az süre kalması" gerekmektedir.
Hükümlü etkinlik pişmanlıktan faydalandığı takdirde toplam cezasının 1/3'ünü kapalı ceza infaz kurumunda yatarak koşullu salıverilme tarihine iki yıl kala açık ceza infaz kurumuna ayrılacaktır. Bu hükümlüler hakkında örgütten ayrılması gibi kurul kararı alınmayarak açık ceza infaz kurumuna ayrılma işlemi yapılır (açık ceza infaz kurumuna ayrılmada güvenlik, disiplin vb. gerekçeler durumu ayrıca gözetilmektedir. Hükümlülerin ceza infaz kurumu ve denetimli serbestlik sistemi ile cezalarını infaz ederken bir nevi devlet koruması altında olduğunda can güvenliğinin sağlanması gerekmektedir.) denetimli serbestlik sisteminden tahliye tarihine 1 yıl kala faydalanmaktadır. adalet.tv / özel haber