İkinci kez mükerrir cezalar ne anlama geliyor?
İkinci kez mükerrir cezalar ile ilgili çok fazla bilgi mevcut. Ancak hukukçular bile normal ceza, birinci kez mükerrir ve ikinci kez mükerrir cezaları anlatırken zorlanabiliyorlar. İkinci kez mükerrir cezaları en basit anlatım ile sizlere anlatmaya çalışacağız.
Bir kişi x tarihinde suç işledi ceza aldı ve bu ceza kesinleşti. Aynı kişi ceza kesinleştikten sonra tekrar suç işledi ve bu cezada kesinleştiği zaman mahkeme ilk işlediği suçu tekerrüre esas alır ve suçlu olan kişi birinci kez mükerrir olmuş olur.
Aynı kişi üçüncü kez suç işlediği zaman ve bu suçta ikinci işlemiş olduğu suç tekerrüre esas alınır ise bu kez ikinci kez mükerrir olmuş olur. Yani özetle; bir kişinin ikinci kez mükerrir olması için farklı tarihlerde 3 kez suç işlemesi gerekiyor, bu 3 suçun da kesinleşmiş olması gerekiyor ve ikinci kez işlenen suçun 1. Kez mükerrir olması gerekiyor.
Mahkemelerin en çok yapmış olduğu hata mükerrirliği uygulanması ve unutulmasıdır. Mükerrirlik unutulursa suçlunun lehine bir durum oluşur. Mükerrirlik yargılama aşamasında unutulmuş ise karşı itiraz yoksa temyiz aşamasında cezaya eklenemez, bunun nedeni ise kazanılmış hak olmasıdır. Ancak şartları taşımayan bir suç tekerrüre esas alınmış ise bu kazanılmış hak teşkil etmez, mahkeme tarafından ek karar ile farklı bir suç tekerrüre esas alınabilir.
Mükerrir nasıl uygulanır:
Önceden işlenen suçdan dolayı verilen cezanın kesinleşmiş olması.
5 yıldan fazla süreyle hapis cezasına mahkumiyet halinde cezanın infaz edildiği tarihten itibaren beş yıl,
5 yıl veya daha az süreli hapis ya da adlî para cezasına mahkûmiyet halinde, bu cezanın infaz edildiği tarihten itibaren üç yıl, geçtikten sonra işlenen suçlar dolayısıyla uygulanmaz.
Mükerrirlik hükümde belirtilmesi gerekmektedir.
Mükerrir uygulamasında sıkca yapılan hatalar neler?
Genellikle örgüt suçundan hüküm alanlarda TCK 58/9 maddesi uygulanmakta bu nedenle örgüt suçu sonrasında işlenen suçu bazı mahkemeler 2. Kez mükerrir olarak uygulamaktadır. Bu tamamıyla yanlış bir uygulamadır. Örgüt suçu sonrasında işlenen ilk suç mükerrir suçtur. Onun kesinleşmesinden sonra işlenen suç 2. Kez mükerrir suçtur.
Kasıtlı suçlarla taksirli suçlar ve sırf askerî suçlarla diğer suçlar arasında tekerrür hükümleri uygulanmaz. Yani hükümlü hakkında kasıtlı suçtan daha önce bir suçu var ise sonradan taksirli veya askeri suçtan bir suçtan hüküm aldıysa o suç tekerrüre alınmaz.
2. Kez mükerrire konu suç uzlaştırma kapsamında bir suç ise uzlaştırma işlemi yapılmamış ise öncelikli olarak uzlaştırma işlemi yapılması, eğer hüküm infaz edilmiş ise mahkemeden bu yönde uzlaştırma yönünde talepte bulundukları halde uzlaşma sağlandığı takdirde davanın düşmesi sonucu ikinci kez mükerrir hüküm uygulanmaz.
Mükerrir cezanın infazı nasıl yapılır?
Mükerrir cezanın infazı kapalı ceza infaz kurumlarında yapılmaktadır. Mükerrir cezanın indirim oranı olmaksızın bihakkın yatar. Koşullu salıverilme tarihinin olmaması sebebi ile açık ceza infaz kurumuna ayırma ve denetimli serbestlik sistemi ile cezasının infazı mümkün değildir.
5237 sayılı Türk Ceza Kanunun Madde 58 (mükerrirlik)
(1) Önceden işlenen suçtan dolayı verilen hüküm kesinleştikten sonra yeni bir suçun işlenmesi halinde, tekerrür hükümleri uygulanır. Bunun için cezanın infaz edilmiş olması gerekmez.
(2) Tekerrür hükümleri, önceden işlenen suçtan dolayı;
Beş yıldan fazla süreyle hapis cezasına mahkûmiyet halinde, bu cezanın infaz edildiği tarihten itibaren beş yıl,
b) Beş yıl veya daha az süreli hapis ya da adlî para cezasına mahkûmiyet halinde, bu cezanın infaz edildiği tarihten itibaren üç yıl,
Geçtikten sonra işlenen suçlar dolayısıyla uygulanmaz.
(3) Tekerrür halinde, sonraki suça ilişkin kanun maddesinde seçimlik olarak hapis cezası ile adlî para cezası öngörülmüşse, hapis cezasına hükmolunur.
(4) Kasıtlı suçlarla taksirli suçlar ve sırf askerî suçlarla diğer suçlar arasında tekerrür hükümleri uygulanmaz. Kasten öldürme, kasten yaralama, yağma, dolandırıcılık, uyuşturucu veya uyarıcı madde imal ve ticareti ile parada veya kıymetli damgada sahtecilik suçları hariç olmak üzere; yabancı ülke mahkemelerinden verilen hükümler tekerrüre esas olmaz.
5) Fiili işlediği sırada onsekiz yaşını doldurmamış olan kişilerin işlediği suçlar dolayısıyla tekerrür hükümleri uygulanmaz.
(6) Tekerrür halinde hükmolunan ceza, mükerrirlere özgü infaz rejimine göre çektirilir. Ayrıca, mükerrir hakkında cezanın infazından sonra denetimli serbestlik tedbiri uygulanır.
(7) Mahkûmiyet kararında, hükümlü hakkında mükerrirlere özgü infaz rejiminin ve cezanın infazından sonra denetimli serbestlik tedbirinin uygulanacağı belirtilir.
(8) Mükerrirlerin mahkûm olduğu cezanın infazı ile denetimli serbestlik tedbirinin uygulanması, kanunda gösterilen şekilde yapılır.
(9) Mükerrirlere özgü infaz rejiminin ve cezanın infazından sonra denetimli serbestlik tedbirinin, itiyadi suçlu, suçu meslek edinen kişi veya örgüt mensubu suçlu hakkında da uygulanmasına hükmedilir.
Mükerririn infazı: 5275 sayılı Ceza ve Güvenlik Tedbirlerinin İnfazı Hakkında Kanunun 108/3.maddesinin "İkinci defa tekerrür hükümlerinin uygulanması durumunda, hükümlü koşullu salıverilmez. (Ek cümle:14 Nisan 2020-7242 sayılı yasa 49. md.) Hükümlü hakkında ikinci defa tekerrür hükümlerinin uygulanacağı hükümde belirtilir."
adalet.tv / özel haber