Hepimizin Aşina Olduğu Rahatsızlıklar Hakkında Bilinmeyen Gerçekler
Bu konumuz herkesi uzaktan yakından ilgilendiren önemli bir konu. Çoğunluk olarak halk arasında bilinen isimleriyle birden çok rahatsızlık duyuyoruz. Bugün onlardan, nasıl adlandırıldıklarından ve birçok bilgiye değineceğiz.
Çarpık bacak olarak bilinen genu varumdan başlayalım. Ayakta karşıya bakarken 2 ayak bileğindeki medial malleoller birleştirildiğinde dizler birleşmiyorsa ve dizler arasındaki açıklık 1-2 cm’i geçiyorsa genu varum (O bacak) vardır. Tedavisinde fizik tedavi önerilir ama genelde tamamen geçmez. X bacak olarak bilinen genu valgumda ise aynı şekilde ayakta dizler birleştirilir.2 bacağın medial malleolu arasındaki mesafe 1-2 cm’i aşarsa genu valgum vardır.
Çocukluktan itibaren jimnastik, bale yapan çocuklarda azaldığı ve tamamen ortadan kalktığı görülmüştür. Ayakta durulduğunda dizler birbirine bakacak şekilde acılaşma yapmışşa buna da tibial torsiyon denir Aynı pozisyonda dizlere yandan bakıldığında femur ve tibia öne bakan kesin bir açı yapıyorsa genu recurvatum vardır ve X-Ray ile kemik yapıları incelenir.
Şimdi çoğu kişide görülen düz tabandan bahsedecek olursak bu rahatsızlığın adı pes planustur. Genellikle çocuk yaştan itibaren ortopedik ayakkabı giyinmemek, rahat olmayan babet sandalet,bot vb giymekten kaynaklanır. Tanısı baş parmağın metatarsofalangeal ekleminden medial malleola çizilen bir çizgiyle(Feiss çizgisi) konur. Navicula kemiğinin skafoid tüberkülü bu çizginin altında kalıyorsa düz taban vardır. Feiss çizgisi ve yer arasındaki mesafeye göre fizyoterapist tarafından derecelendirme yapılır. Ortopedik ayakkabı kullanımı tavsiye edilir, ayakkabıya ark desteği verilebilir. Tam tersi skafoid tübercül Feiss çizgisinin üzerinde kalıyorsa ark artmıştır. Pes cavus denir.
Ayakta görülen problemlerden en önemlisi halluks valgustur. Genelde bu şekilde duyarız, ayaklarım taraklı, ayakkabı ayağımdaki kemikten dolayı olmuyor. Bu bahsedilen rahatsızlık aslında baş parmağın MF eklemden itibaren acılaşmasıdır.
O kısımda ayakkabı vurması sonucu nasırlaşmada beraber görülür. Diğer en sık görüleni ise çekiç parmaktır. Parmaklarda kıvrık bir görüntü vardır ve buda aynı şekilde ayağa tam uymayan, rahatsız ayakkabı giyilmesi sonucu oluşur. Ayaklarla havlu toplama gibi ayaktaki kasları çalıştıran egzersizlerle büyük ölçüde iyileşme görülür.
Omurgada ki rahatsızlıklardan Lumbal bölgenin içe doğru acılaşmasına lordoz denir. Hamile kadınlard ordaki kasların zayıflamasıyla sıklıkla görülür. Göbekli insanlarda da görülür. Erken dönemde omurganın genel biyomekaniğini bozar. Torakal bölgedeki rahatsızlığa kifoz denir, halk arasında kamburluk olarak bilinir. Bununla ilgili detaylı bilgiye kifoz yazımızdan ulaşabilirsiniz. Sırtımızda en önemli kemiklerden biri scapuladır.
Bu kemiğin omurga, kol, omuz için işlevleri çok önemlidir. Bu kısımda scapula’nın alt ucu dışa doğru açılaşmışsa buna da kanat scapula (scapula alata) denir. Omzumuz öne doğru açılaşma yapıyorsa genelde kifoz ile birlikte görülen yuvarlak omuz görülür.
Boyun yani cervical bölgede de aynı şekilde adlandırma yapılır. Baş öne doğru tilt yapmışşa cervical kifoz denir. Kifozu olan, aşırı kilolu insanlarda genelde gözlemlenir.