Adli suçlarda tahliye işlemlerinin disiplin cezaları ile değerlendirilmesi
Cezaevinde hükümlülerin 5275 sayılı kanunun 107 ve 108. Maddesinde belirtilen süreleri yatması durumunda koşullu salıverilme tarihi itibari ile İyi halli olmak; 5275 sayılı Yasanın 48. maddesinde tanımlanmıştır. Buna göre disiplin cezası almamış olanlar veya alınan disiplin cezası yasal sürenin geçmesinden sonra kaldırılanlar iyi halli sayılırlar.
Hükümlü koşullu salıverilme tarihi itibari ile iyi halli değilse iyi halli olacağı tarihe kadar ceza infaz kurumunda kalmaya devam eder. Terör suçundan süreli hapis cezasına hükümlü olanlar 3713 sayılı kanunun Terörle Mücadele Kanunun 17. Maddesinde "... Tutuklu veya hükümlü iken firar veya ayaklanma suçundan mahkum edilmiş bulunanalar ile disiplin cezası olarak üç defa hücre hapsi cezası almış olanlar, bu disiplin cezaları kaldırılmış olsa bile şartla tahliyeden yararlanamazlar..." hükmü gereğince cezalarını hakederek tahliye edilerek serbest bırakılır yani örneğin 20 yıl ceza alan terör hükümlüsü normal şartlarda iyi halli olursa 3/4 indirim 15 yıl cezaevinde kalırken ile 3 defa hücreye koyma cezası alırsa 20 yıl açık ve denetim hakkında faydalanamamaktadır.
Hükümlüler cezaevinde kaldığı süre zarfında kanun, yönetmeliklere uymak ile mükelleftir uymadığı takdirde kanunda belirtilen disiplin cezaları verilerek cezaların kesinleşmesi ve infaz edilmesi akabinde kanunda belirtilen yasal süre zarfında sonra kurum en üst amiri ve disiplin kurulu kararı ile kaldırılır.
5275 sayılı kanunun 48. Maddesinde hükümlülere verilen disiplin cezaları bu cezaların infaz edildiği tarihten itibaren disiplin cezasının kaldırılmasında ve iyi hâlin kazanılmasında aşağıda belirtilen süreler esas alınır;
a) Kınama cezası onbeş gün,
b) Bazı etkinliklere katılmaktan alıkoyma cezası bir ay,
c) Ücret karşılığı çalışılan işten yoksun bırakma cezası üç ay,
d) Haberleşme veya iletişim araçlarından yoksun bırakma veya kısıtlama cezası üç ay,
e) Ziyaretçi kabulünden yoksun bırakma cezası üç ay,
f) Hücreye koyma cezası 44.maddenin ikinci fıkrasındaki hâllerde altı ay, üçüncü fıkrasındaki hâllerde bir yıl,
g) Hücre cezasına karşılık ziyaretçi kabulünden yoksun bırakma cezası, (f) bendinde
belirtilen süre, Sonunda disiplin cezası almamak ve iyi hâlli olmak koşuluyla (a) ve (b) bentlerinde belirtilen cezalar kurum en üst amiri tarafından, diğer bentlerde belirtilen cezalar, kurumun en üst amirinin önerisi ve disiplin kurulu kararıyla kaldırılır.
Terör suçlarında disiplin cezalarının koşullu salıverilmesine etkisi var iken adli suçlarda herhangi bir yaptırımın olmadığı sadece açık ceza infaz kurumuna ayrılmalarında haklarında iyi hal kararı verilse bile, 5275 sayılı Kanunun 44 üncü maddesinde sayılan eylemlerden dolayı toplam beş ve daha fazla hücreye koyma cezası alıp, son hücreye koyma cezasının kaldırılması üzerinden bir yıl geçmemiş olanlar, yani hükümlü 5 den fazla hücreye koyma cezası verildiği takdirde kanunda belirtilen sürelerden sonra 1 yıl sonra açık ceza infaz kurumuna ayrılabileceği belirtilmektedir.
Örnek olarak hükümlü cezaevinde kaldığı süre zarfında 5'den fazla hücre cezası aldığı hükümlü en son aldığı 11 gün hücreye koyma cezasını 01 Temmuz 2020 - 12 Temmuz 2020 tarihleri arasında infaz ettiği disiplin cezasının kaldırılma tarihinin 12 Temmuz 2021 tarihi olduğu hükümlü 12 Temmuz 2022 tarihine kadar başka bir disiplin cezası almaz ise 12 Temmuz 2022 tarihinde açık ceza infaz kurumuna ayrılabilir.
Görüldüğü üzere adli hükümlüler ve örgütlü suçlardan hükümlü olanlar 5'den fazla hücreye koyma cezası verilse bile, koşullu salıverilme tarihini itibari ile iyi halli olursa tahliye edilmekte.
Ceza infaz kurumlarının amacı kanunun suç saydığı eylemleri yapan kişilerin kovuşturma sonucunda verilen cezalarını infaz etmeleri amacıyla cezaevlerine gönderilmektedir. Cezaevlerinin amacı öncelikle genel ve özel önlemeyi sağlamak, bu maksatla hükümlünün yeniden suç işlemesini engelleyici etkenleri güçlendirmek, toplumu suça karşı korumak, hükümlünün; yeniden sosyalleşmesini teşvik etmek, üretken ve kanunlara, nizamlara ve toplumsal kurallara saygılı, sorumluluk taşıyan bir yaşam biçimine uyumunu kolaylaştırmaktır.
Mevzuatta ceza infaz kurumunda disiplin cezası çekenler adli ve örgütlü suçlardan hükümlü olanlarında 3'den fazla hücre cezası alması durumunda koşullu salıverilme hakkının alınması gerekmekte olup, aksi takdirde cezaevinde ıslah olmayanların koşullu salıverilme tarihi itibari ile iyi halli olduğu gerekçesi ile dışarı çıkmasının engellenmesi gerekmektedir.
Kamu düzeninin sağlanması ve milletin huzuru için ceza infaz kurumlarının tahliye işlemlerinin mümkün mertebe sıradan olmasının engellenmesi koşullu salıverilmenin ağır kurallara bağlanması gerektiği fikrindeyiz. adalet.tv / özel haber