Açık cezaevi izninde olan hükümlülerin sigortalı işte çalışma sorunu
Adalet Bakanlığı, koronavirüs salgın hastalığı sürecinde örnek bir kararı uygulamaya koyarak, açık ceza infaz kurumlarındaki mahkumları evlerine izine göndermişti. Alınan bu tedbir ile koronavirüsün açık cezaevlerinde yayılması engellenmişti. 1 yıla yakın süredir evlerinde izinli olan ve 2021 yılı boyunca da izinli olması öngörülen hükümlülerin sigortalı işte çalışma sorunu ortaya çıktı.
İZİNDEKİ AÇIK CEZAEVİ HÜKÜMLÜLERİNİN SGK SORUNU
Bilindiği üzere ülkemizde ve dünyada yaşanan Covid-19 salgını nedeniyle Türkiye'de ceza infaz kurumlarında alınan tedbirler doğrultusunda, 7242 sayılı Kanun ile hüküm altına alınan 5275 Sayılı Ceza ve Güvenlik Tedbirlerinin İnfazı Hakkında Kanun‘un Geçici 9. Maddesi ile; açık ceza infaz kurumlarında bulunan veya açık ceza infaz kurumlarına ayrılmaya hak kazanan ve uygun şartları taşıyan hükümlüler ile denetimli serbestlik tedbiri uygulanmak suretiyle cezalarının infazına karar verilen hükümlüler, yasanın Resmi Gazetede yayımlanmak suretiyle yürürlüğe girdiği 14 Nisan 2020 tarihi itibariyle 31 Mayıs 2020 tarihine kadar Covid-19 iznine gönderilmiştir. Akabinde kanun gereği 3 kez 2 ay süre ile izin hakkı verilmiştir.
1. İzin hakkı:
31 Mayıs 2020 tarihinde sona eren Covid-19 izin sürelerine ilişkin Sağlık Bakanlığının salgın riskinin ortadan kalkmamış olması sebebi ile Covid-19 izin sürelerinin uzatılması gerektiği şeklindeki önerileri üzerine, söz konusu yasa kapsamında Covid-19 izninden yaralanan hükümlülerin bu yasa kapsamındaki izin sürelerinin ilk önce 31 Mayıs 2020 tarihinden itibaren iki (2) ay süre ile uzatılmıştır.
2. İzin hakkı:
31 Temmuz 2020 tarihinde sona eren Covid-19 izin sürelerine ilişkin Sağlık Bakanlığının salgın riskinin ortadan kalkmamış olması sebebi ile Covid-19 izin sürelerinin uzatılması gerektiği şeklindeki önerileri üzerine, söz konusu yasa kapsamında Covid-19 izninden yaralanan hükümlülerin bu yasa kapsamındaki izin sürelerinin 31 Temmuz 2020 tarihinden itibaren iki (2) ay süre ile uzatılmıştır.
3. İzin hakkı:
30 Eylül 2020 tarihinde sona eren Covid-19 izin sürelerine ilişkin Sağlık Bakanlığının salgın riskinin ortadan kalkmamış olması sebebi ile Covid-19 izin sürelerinin uzatılması gerektiği şeklindeki önerileri üzerine, söz konusu yasa kapsamında Covid-19 izninden yaralanan hükümlülerin bu yasa kapsamındaki izin sürelerinin 30 Eylül 2020 tarihinden itibaren iki (2) ay süre ile uzatılmıştır.
30 Kasım itibari ile artık mevzuatın vermiş olduğu tüm haklar Adalet Bakanlığı tarafından kullanılmıştır.
Henüz kanunlaşmayan ancak hükümet tarafından yapılan açıklamalar doğrultusunda hükümlü izinleri ile alakalı 5275 sayılı Ceza ve Güvenlik Tedbirlerinin İnfazı Hakkında Kanunun geçici 9. Maddesinde gerekli değişlikler yapıldığı hükümlülerin 31 Ocak 2021 tarihine kadar izinli olacağı ve Sağlık Bakanlığı'nın önerisi ile Adalet Bakanlığı 2 Ay süre ile 7 kez erteleneceği bildirilmiştir. Ancak ilgili teklif henüz kanunlaşmamıştır. Korona virüs salgını 2021 yılında da etkisini devam ettirdiği sürece yapılan izinlerinin kullanılması halinde açık cezaevi hükümlüleri 31 Mart 2022 tarihine kadar izinli sayılacaktır.
Hal böyle iken hükümlülerin daha önce belirttiğimiz üzere sigortalı bir işte çalışması mümkün olmadığı ancak koronavirüs salgını ile birlikte ekonomik olarak sorunların baş gösterdiği hükümlülerin de izinli olduğu süre zarfında ailelerine katkı sağlamak için çalışmak istedikleri,
Cezanın infazının temel amacı "...hükümlünün yeniden suç işlemesini engelleyici etkenleri güçlendirmek, toplumu suça karşı korumak, hükümlünün; yeniden sosyalleşmesini teşvik etmek, üretken ve kanunlara, nizamlara ve toplumsal kurallara saygılı, sorumluluk taşıyan bir yaşam biçimine uyumunu kolaylaştırmaktır."
Görüldüğü üzere hükümlülerin yeniden suç işlemesini önlemek ve hayata adaptasyonu sağlanması açısından korona izninin bir nevi olumlu yanı olsa da uzun sürmesi halinde belirsiz bekleyişin olumsuz sonuçları da görülmektedir.
İzinde olan 71.000 civarı mahkum ve gün geçtikçe artan açık cezaevi hükümlülerin sosyal hayata alışması ve bunun 2021 yılında da devam edeceği öngörüldüğünden ihtiyaçları ve ailelere maddi katkı sağlamak için çalışacaklar, ancak mevzuat gereği açık cezaevi hükümlüleri izinde olduğu süre zarfında hükümlülükleri devam edeceğinden sigortalı olarak bir işte çalışamayacaklar, mecburen sigortasız bir işte çalışması hem kendi için sorun olacağı ayrıca sosyal güvencesi ve iş kazası sonrasında herhangi bir hakkının olmaması birçok sorunu beraberinde getirecektir. Yapılacak bir mevzuat düzenlemesi ile bu sorunun giderilmesi gerekmektedir.
adalet.tv / özel haber