Açık cezaevi izinleri uzayacak mı? Cezaevi izinleri kalıcı çözüm önerisi
Koronavirüs ile birlikte cezaevlerinde tedbirler alındı ve virüs dünya cezaevlerine göre ülkemizde kontrol altında tutuluyor. Açık cezaevi izinleri ve yönetmelikte yapılabilecek değişiklikleri araştırdık.
Çin Halk Cumhuriyetinde başlayıp 2020 yılının Mart ayında ülkemizde görülmeye başlanan salgın 1 Haziran tarihi ile normalleşme sonucunda başlayan kontrollü hayata geçiş sonucunda temmuz ve ağustos ayı itibari ile artan vaka sayıları açık ceza infaz kurumları ve hükümlü izinlerini bir kez daha gündeme getirdi.
7242 sayılı Kanun ile hüküm altına alınan 5275 Sayılı Ceza ve Güvenlik Tedbirlerinin İnfazı Hakkında Kanun‘un Geçici 9. Maddesi ile; açık ceza infaz kurumlarında bulunan veya açık ceza infaz kurumlarına ayrılmaya hak kazanan ve uygun şartları taşıyan hükümlüler ile denetimli serbestlik tedbiri uygulanmak suretiyle cezalarının infazına karar verilen hükümlüler, yasanın Resmi Gazetede yayımlanmak suretiyle yürürlüğe girdiği 14/04/2020 tarihi itibariyle 31/05/2020 tarihine kadar Covid-19 iznine gönderilmiştir.
31 Mayıs 2020 tarihinde sona eren Covid-19 izin sürelerine ilişkin Sağlık Bakanlığının salgın riskinin ortadan kalkmamış olması sebebi ile Covid-19 izin sürelerinin uzatılması gerektiği şeklindeki önerisi üzerine, söz konusu yasa kapsamında Covid-19 izninden yaralanan hükümlülerin bu yasa kapsamındaki izin sürelerinin 31 Mayıs 2020 tarihinden itibaren iki (2) ay süre ile uzatılmasına karar verilerek kamuoyuna duyurulmuştur.
Covid-19 iznine ilişkin sürelerin 31/07/2020 tarihinde sona erecek olması dolayısıyla, Sağlık Bakanlığı Halk Sağlığı Genel Müdürlüğünün 22/07/2020 tarih ve 13588366-149-E.1224 sayılı yazısı ile Covid-19 pandemisine ilişkin salgın riskinin ortadan kalkmamış olması nedeniyle hükümlülere verilen Covid-19 izin sürelerinin iki (2) ay süre ile uzatılmasına dair önerisi doğrultusunda ceza infaz kurumlarında bulunan veya açık ceza infaz kurumlarına ayrılmaya hak kazanan ve uygun şartları taşıyan hükümlüler ile denetimli serbestlik tedbiri uygulanmak suretiyle cezalarının infazına karar verilen hükümlüler hakkındaki izin sürelerinin, 5275 sayılı Kanun’un Geçici 9/5. Maddesi uyarınca 31 Temmuz 2020 tarihinden itibaren iki (2) ay süreyle uzatılmasına karar verilmiştir.
Salgının arttığı bu dönemde sonbahar ve gribal enfeksiyonların arttığı ayrıca eylül sonunda açık ceza infaz kurumu hükümlülerin izni bitecektir. Bu nedenle izin sürecinin bitmesi akabinde binlerce insanın yaşadığı şehirlerden cezalarını çektiği kuruma gideceği bunun açık ceza infaz kurumunda aşırı bir yığılma ve akabinde salgının ceza infaz kurumlarında yayılmasına en büyük katkıyı sağlayacağı bu durumun yapılan onca tedbirlerin boşa çıkaracağı aşikardır.
Adalet Bakanlığı tarafından bu tedbirler en son olarak mevzuat kapsamında 3 kez erteleneceği bununla birlikte 30 Kasım'a kadar erteleneceği, salgının devam etmesi durumunda yasal olarak mevzuat değişikliği gerekmektedir. Bu nedenle sürekli yasal mevzuat değişikliğinin yanı sıra kalıcı mevzuatın getirilmesi gerekmektedir. Bu yıl korona ilerde başka salgın ortaya çıkabilir. Bu nedenle hastalık veya salgın adı yazılmadan genel ibarelerin yer aldığı geçici değil kalıcı olacak maddelerin yer alması gerekmektedir.
Adı üstünde salgın bu nedenle acil tedbir ve müdahale yapılması gereken bir konu olup bundan dolayı mevzuatın buna uygun hale getirilmesi gerekmektedir.
Salgın ile alakalı bazı önerilerimiz:
1. 5275 sayılı kanunun geçici 9. Maddesinin beşinci fıkrasının kapsamının genişletilerek, kısıtlı verilen yetkinin süresiz olması, ayrıca burda covid-19 gibi hastalık adının belirtilmemesi gerekmektedir. Mevzuatın sürekli değişken olmasından ziyade kalıcı olması gerekmektedir. 5275 sayılı kanuna ulusal ve uluslararası salgına karşı önlem maddesi konularak, Sağlık Bakanlığı tarafından salgının (pandemi) ülkemizi tehdit eden, bulaşıcı ve öldürücü olduğunu belirtilmesi toplu yaşam alanlarında gerekli tedbirlerin alınması önerisini bulunması akabinde, salgının bulaşıcı ve yahut öldürücülüğünün azalması zamanına kadar olan sürede Sağlık Bakanlığı'nın önerisi üzerine Adalet Bakanlığı tarafından ilan edilmek üzere izinli sayılırlar. İzinli olduğu sürece hükümlülükleri devam eder.
2. Salgın sonrası normal hayata geçiş için kademeli olarak geçişin sağlanması öncelikli olarak yaş durumuna göre kurumun kapasiteside gözönünde bulundurularak her ay belli bir yaş grubunun kuruma alınarak teste tabi tutulması örnek olarak:
İlk ay 18-30 yaş grubunun kuruma kabul edilmesi gelecek hükümlülerin 3-4 gün önce bağlı bulunduğu yerdeki sağlık kurumunda PCR testini yaptırması ve akabinde kuruma girişi esnasında tekrar PCR testinin yapılması. Böylelikle salgın sonrası kuruma girişlerde kontrol ve izolasyon sürecinin kontrol altına alınması sağlanmıştır.
3. Kronik rahatsızlığı bulunan ve salgının ciddi olarak hayati tehliye oluşturanlar Sağlık Bakanlığı tarafından oluşturulan salgın risk raporu alınması akabinde izin süreleri salgının minumum seviyeye inene kadar Bakanlık tarafından izinli sayılması.
4. Cezaevinde hükümlü olup başka kardeşleri olmayan kişilerin bakmakla yükümlü olduğu kişiler risk altında ise bunu belgelendirdiği takdirde salgının minumum seviyeye inene kadar Bakanlık tarafından izinli sayılması.
5. İllerde veya bölgeler arası başka salgınların olması durumunda bu konu hakkında İl Sağlık Müdürlüğünün görüşü ile birlikte İl Cumhuriyet Başsavcısına izin yetkisi verilmelidir.
Açık ceza infaz kurumları diğer kapalı ceza infaz kurumları ve hatta kampüs ceza infaz kurumları ile irtibatlı olması sebebi ile açık ceza infaz kurumları kapalı ceza infaz kurumları kadar önemli bir yere sahiptir. Salgın ile birlikte alınan tedbirler ve personelin izolasyon süreci ile büyük katkı sağlanmış iken bunca özverili ve büyük çaba sarf edilmiş çabanın boşa çıkmaması için, açık ceza infaz kurumları kontrollü olarak geri dönüşün sağlanması gerekmektedir. Aksi takdirde açık ceza infaz kurumunda salgının yayılması kampüs cezaevlerinde diğer kurumlara yayılması buda önemli derecede büyük tehlikeye yol açar.
Adalet tv ailesi olarak kapalı kurumlar gibi açık ceza infaz kurumlarında gerekli tedbirlerin alınması ve kontrollü olarak hükümlü kabulünün yapılmasını ve salgınlar ile ilgili kalıcı ve acil olarak uygulanabilecek yasa değişikliğinin getirilmesi büyük önem arz etmektedir.
adalet.tv / özel haber