Türkiye Büyük Millet Meclisi (TBMM), 2026 yılı bütçe görüşmelerini tamamladıktan sonra yasama çalışmalarına ara vermeden devam etmeye hazırlanıyor. Meclis gündeminin en dikkat çeken başlıklarından biri ise kamuoyunda "11. Yargı Paketi" olarak bilinen kapsamlı kanun teklifi olacak. Edinilen bilgilere göre, Türk Ceza Kanunu başta olmak üzere birçok farklı düzenlemeyi içeren teklifin, yılbaşından önce TBMM Genel Kurulu'nda kabul edilerek yasalaşması planlanıyor.
TBMM Genel Kurulu'nun, 21 Aralık Pazar günü 2026 yılı bütçe görüşmelerini tamamlamasının ardından haftalık çalışmalarına 23 Aralık Salı günü başlayacağı bildirildi. Bu oturumda ilk olarak Libya'ya asker gönderilmesine ilişkin süresi dolmak üzere olan tezkerenin 24 ay süreyle uzatılması teklifi ele alınacak. Tezkere görüşmelerinin tamamlanmasının ardından ise gözler doğrudan 11. Yargı Paketi'ne çevrilecek.
Avukat Bülent Cansu konuyla ilgili olarak şu açıklamayı yaptı; "55 Bin civarında hükümlünün 11. Yargı Paketi ile tahliyesi öngörülüyor. Bu rakam ceza infaz kurumlarındaki kapasitesi aşımı sorununu tamamen çözmese de bir rahatlama sağlayacaktır. Meclis bütçe görüşmelerinden dolayı yargı paketini Genel Kurul görüşmeleri için biraz bekletmek zorunda kaldı. Tahminlerimize göre en geç Ocak ayının ilk haftasında paket Resmi Gazete'de yayınlanmış, öngörülen 55 bin kişi de tahliye edilmiş olacaktır."
Meclis takvimine göre, 23, 24 ve 25 Aralık tarihlerinde yapılacak Genel Kurul oturumlarında, "Türk Ceza Kanunu ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi"nin tüm maddelerinin görüşülerek oylanması hedefleniyor. Teklifin bu süre zarfında kabul edilmesi halinde, 11. Yargı Paketi yeni yıl öncesinde yürürlüğe girmiş olacak.
Söz konusu paket, hem ceza adalet sistemi hem de infaz rejimi açısından önemli değişiklikler içeriyor. Özellikle cezaevlerinde bulunan hükümlüler ve yakınları tarafından yakından takip edilen infaz düzenlemeleri, paketin en çok tartışılan başlıkları arasında yer alıyor.
Yargı Paketi'nin en dikkat çekici maddelerinden biri, 31 Temmuz 2023 ve öncesinde işlenen suçlara ilişkin infaz düzenlemesi oldu. Buna göre; terör ve örgütlü suçlar ile kasten öldürme, cinsel saldırı, çocuğun cinsel istismarı gibi ağır suçlar hariç olmak üzere, bu tarihten önce işlenen suçlardan hüküm giyen kişiler için infaz sürelerinde önemli bir esneklik sağlanacak.
Düzenleme kapsamında, uygun şartları taşıyan hükümlüler kapalı cezaevinden açık cezaevine, açık cezaevinden ise denetimli serbestliğe 3 yıl daha erken ayrılabilecek. Bu düzenlemenin, cezaevlerindeki yoğunluğun azaltılmasına da katkı sağlaması bekleniyor.
Ayrıca Kanun teklifinde, toplum güvenliğini yakından ilgilendiren birçok suç tipine ilişkin ceza artışları da yer alıyor. Buna göre:
Örgüt faaliyeti kapsamında çocukların araç olarak kullanılması halinde, örgüt yöneticilerine verilecek cezalar yarısından bir katına kadar artırılacak.
Kurusıkı silahlar, "genel güvenliğin kasten tehlikeye sokulması" suçu kapsamına alınacak ve bu silahlarla suç işleyenlere 6 aydan 3 yıla kadar hapis cezası verilebilecek.
Güveni kötüye kullanma suçunun konusunun motorlu kara, deniz veya hava taşıtı olması durumunda ceza bir kat artırılacak.
Taksirle yaralama suçunda hapis cezasının alt sınırı 3 aydan 4 aya, üst sınırı ise 1 yıldan 2 yıla çıkarılacak.
Bunun yanı sıra, ulaşım araçlarının kaçırılması veya alıkonulmasına ek olarak, artık ulaşım araçlarının hareketinin engellenmesi de suç kapsamına alınacak ve bu fiillere ilişkin cezalar ağırlaştırılacak.
Son Teklif, yargılamalara ilişkin bazı usul değişikliklerini de içeriyor. Buna göre, bölge adliye mahkemesi ceza daireleri, yalnızca esasa ilişkin değil, ilk derece mahkemesi kararlarında hukuka aykırılık tespit etmeleri halinde de bozma kararı verebilecek. Bu düzenlemenin, yargılamalarda hataların daha erken aşamada giderilmesini sağlaması amaçlanıyor.
11. Yargı Paketi'nde sosyal ve ekonomik hayatı ilgilendiren başka düzenlemeler de bulunuyor. Yayın içerikleri nedeniyle kişilik haklarının ihlal edildiğini düşünen kişiler, içeriğin kaldırılması veya erişimin engellenmesi için sulh ceza hâkimliğine başvurabilecek. Verilen kararları uygulamayan erişim sağlayıcılar ve içerik sağlayıcılar hakkında ise 1000 günden 5 bin güne kadar adli para cezası öngörülüyor.
Öte yandan, esnaf ve sanatkârların mal ve hizmetlerine ilişkin fiyat tarifelerinde Ticaret Bakanlığı'nın olumsuz görüş bildirdiği durumlarda, konu 15 gün içinde uzlaşma komisyonu tarafından değerlendirilerek kesin karara bağlanacak.
Sosyal güvenlik alanında ise önemli bir adım atılıyor. 1 Ocak 2016 tarihinden önceye ait ödenmemiş genel sağlık sigortası (GSS) primleri ile bu borçlara ilişkin gecikme cezası ve zamlarının tamamının tahsilinden vazgeçilmesi öngörülüyor.
Paket kapsamında, nitelikli hırsızlık, dolandırıcılık ve banka veya kredi kartlarının kötüye kullanılması suçlarında kullanıldığı tespit edilen mobil hatlara yönelik yeni bir uygulama da getiriliyor. Buna göre, yürütülen soruşturma kapsamında hâkim kararıyla ya da gecikmesinde sakınca bulunan hallerde cumhuriyet savcısının yazılı emriyle, ilgili mobil haberleşme hattının bağlantısı kesilebilecek.
Tüm bu düzenlemeleri içeren 11. Yargı Paketi'nin, TBMM Genel Kurulu'ndaki görüşmelerin ardından yılbaşından önce yasalaşması ve Resmî Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe girmesi bekleniyor.