TBMM Adalet Komisyonu, uzun süredir kamuoyunun gündeminde yer alan ve "11. Yargı Paketi" olarak bilinen Türk Ceza Kanunu ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifini kabul etti. Teklif; icra-iflas hukukundan Kamu İhale Kanunu'na, avukatların disiplin süreçlerinden ceza hukuku düzenlemelerine kadar birçok alanda önemli değişiklikler içeriyor. Özellikle avukatlara yönelik disiplin rejiminin yeniden yapılandırılması, dolandırıcılık suçunun yargılamasındaki görev karmaşasının giderilmesi ve kurusıkı silahlara yönelik cezaların artırılması dikkat çekiyor.
Teklifle birlikte İcra ve İflas Kanunu'nda önemli yenilikler hayata geçiyor. Artık nispi harç veya teminat yatırma yükümlülüğünü yerine getirmeyenlerin ihalenin feshi için yaptığı başvurular, mahkemeler tarafından dosya üzerinden ve kesin olarak reddedilecek.
Eksik harç ya da teminatla yapılan fesih taleplerinde mahkeme ilgilisine iki haftalık kesin süre tanıyacak. Bu sürede eksiklik tamamlanmazsa talep hiçbir duruşma yapılmadan reddedilecek. Böylece, ihalenin feshi süreçlerinde yaşanan gereksiz uzamalar, kötüye kullanım iddiaları ve icra ihalelerinin tıkanması engellenmiş olacak.
Anayasa Mahkemesi'nin iptal kararının ardından getirilen düzenleme ile artık borçlunun:
Alışılmış hediyeler dışındaki bağışlamaları,
Aciz belgesi düzenlenmeden önceki 1 yıl içinde yapılan ivazsız tasarrufları
iptale tabi olacak.
Ayrıca alt ve üst soy, üçüncü dereceye kadar kan ve kayın hısımları ile birlikte aynı konutta yaşayan kişiler arasında yapılan işlemler, gerçek değere uygun ispatlanmadıkça bağışlama sayılacak.
Teklifin en dikkat çekici bölümlerinden biri Avukatlık Kanunu'nda yapılan köklü değişiklikler oldu. Artık avukatlara verilecek disiplin cezaları yeniden tanımlanarak şu şekilde sınıflandırıldı:
Uyarma
Kınama
Para cezası
İşten çıkarma
Meslekten çıkarma
Avukatın beş yıl içinde yeni bir disiplin suçu işlemesi hâlinde cezası "bir derece ağır" uygulanacak. Bir kez işten çıkarma cezası alan avukatın aynı süre içinde kınama gerektiren bir fiil işlemesi durumunda ise meslekten çıkarma gündeme gelecek.
Ayrıca disiplin cezası alan avukatlar, 5 yıl sonra sicil temizliği talep edebilecek. Ancak tekerrür uygulaması ile verilen işten çıkarma cezaları bu kapsam dışında olacak.
Kamu İhale Kurumu'nun gelirleriyle ilgili önemli bir değişiklik yapıldı. Artık:
İtirazen şikayette bulunan kişinin haklılık oranına göre başvuru bedelinin bir kısmı iade edilebilecek.
Başvurunun reddi veya eşit muamele incelemeleri sonrası verilen kararlar sonucunda bedel iadesi yapılmayacak.
Bedel iadesi taleplerinde kurumun 30 günlük ödeme süresi bulunacak.
Doğal afet nedeniyle feshedilen sözleşmelerde, tamamlanmayan kısma ait tutar yükleniciye iade edilecek.
Bu düzenlemeler 26 Aralık 2025'te yürürlüğe girecek.
Dolandırıcılık ve nitelikli dolandırıcılık suçlarına ilişkin yargılama yetkileri tek elde toplandı. Buna göre:
Basit dolandırıcılık suçlarının tamamı Asliye Ceza Mahkemelerinde görülecek.
Devam eden davalarda görev değişikliği gerekçesiyle bozma veya görevsizlik kararı verilemeyecek.
Yasanın TCK bölümünde öne çıkan değişiklikler şöyle:
Cezai ehliyeti kısmen bulunan sanıklara hem hapis cezası hem de sağlık kurumuna yerleştirme kararı verilecek.
Sosyal medya üzerinden işlenen hakaret suçları ön ödeme kapsamına alınacak. Ancak kamu görevlilerine görevleri nedeniyle yapılan hakaret bu kapsama girmeyecek.
Alt sınırlar ciddi şekilde yükseltildi:
Basit yaralamada alt sınır 3 aydan 4 aya, üst sınır 1 yıldan 2 yıla çıktı.
Birden fazla kişinin yaralanması halinde alt sınır 9 ay, üst sınır 5 yıl oldu.
Motorlu kara, deniz veya hava taşıtlarının konu olduğu güveni kötüye kullanma fiilleri bir kat artırımlı cezalandırılacak.
Ses ve gaz fişeği atan silahlarla tehlike yaratmak artık "Genel güvenliğin kasten tehlikeye sokulması" suçuna dahil edildi.
Örgüt kurma cezası 4–8 yıldan 5–10 yıla çıktı.
Silahlı örgütlerde ceza artırımı yarı oranına yükseltildi.
Çocukların suçta araç kullanılması durumunda ceza yarıdan bire katına kadar artırılacak.
Bu dev paket, yargının işleyişinden ceza adalet sistemine kadar geniş bir alanda köklü değişiklikler getiriyor. Kabul edilen düzenlemelerin Genel Kurul gündemine alınmasının ardından yasalaşması bekleniyor.